Małgorzata Molęda-Zdziech

Kluczową kwestię dla lobbysty stanowi dotarcie do informacji. Źródła informacji są liczne, a problemem nie jest już ich brak, lecz nadmiar. Stąd też rodzi się konieczność odpowiedniej selekcji informacji. W literaturze wyróżnia się źródła formalne i nieformalne informacji. W skład pierwszej kategorii wchodzą: oficjalne, jawne publikacje publiczne, informacje o przetargach, raporty organizacji państwowych lub instytucji, komisji parlamentarnych. Nieformalne obejmują dane niepublikowane, pozyskane np. z wywiadu gospodarczego.

Formalnym, a zarazem podstawowym źródłem informacji są wydawnictwa, które mają na celu prezentację sylwetek oraz pracy parlamentarzystów i ułatwienie kontaktów z nimi. Wydawane są przez wydawnictwa parlamentarne bądź wydawnictwa rynkowe. W Unii Europejskiej publikowane są szczegółowe Directory, czyli specjalne księgi teleadresowe, które stanowią pomoc, czy wręcz narzędzie pracy lobbystów, ale również wyborców. Przykładem takiej jest The European Public Affairs Directory, z sugestywnym podtytułem The comprehesive guide to opinion-formers in the capital of Europe, wydawany co roku przez wydawnictwo Landmarks, o którym pisałam na łamach “Decydenta” (maj 2000, Europejski niezbędnik czyli The European Public Affairs Directory, s.18)

W Polsce, Wydawnictwo Sejmowe wydaje również podobne publikacje. Przykładem takowej jest “Informator – Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, IV kadencja”, z 2001 roku. Informacje – jak głosi adnotacja – zostały przygotowane na podstawie danych zawartych w kwestionariuszach posłów, zebrane przez Biuro Obsługi Posłów i przetworzone przez Ośrodek Informatyki Kancelarii Sejmu. Taka zapowiedź budzi nadzieje na profesjonalne opracowanie i prezentację informacji, jednak zawartość rozczarowuje…

Kolorowym zdjęciom posłów towarzyszą bowiem informacje zawierające jedynie dane typu: imię i nazwisko posła, nazwę ugrupowania politycznego, numer okręgu wyborczego oraz datę urodzin. Brakuje jakiejkolwiek informacji na temat możliwej formy kontaktu z posłem: adresu pocztowego, mailowego, numerów telefonów biur poselskich, czy choćby ogólnego adresu wydziału listów Kancelarii Sejmu.

Myślę, że taki, a nie inny kształt publikacji, to nie przypadek, a jedynie odzwierciedlenie dominującego wciąż jeszcze w Polsce typu myślenia o informacji, która ciągle jest traktowana jako dobro specjalne, lub co najwyżej towar dostępny dla uprzywilejowanych. Obrazuje rzeczywistą, a nie deklarowaną możliwość dostępu do informacji publicznej. Dziwi to tym bardziej, że obowiązuje ustawa o dostępie do informacji publicznej. Akcesja do Unii Europejskiej też wymusza na nas wprowadzanie standardów przejrzystości w działaniach instytucji.