Warszawa, 2 maja 2019 r.

Joanna Gzyra-Iskandar
Anna Prus

Szanowny Pan
Prezydent m.st. Warszawy
Rafał Trzaskowski

Szanowny Panie Prezydencie,

jako mieszkanki Warszawy zaangażowane w działania obywatelskie i społeczne zwracamy się do Pana listem otwartym z prośbą o zajęcie jednoznacznego stanowiska w sprawie zgłoszonego Urzędowi Miasta zgromadzenia, które ma się odbyć w stolicy 11 maja pod hasłem „Stop 447 – ogólnopolski marsz 11 maja w Warszawie”. Wydarzenie organizowane jest przez Stowarzyszenie Marsz Niepodległości, inicjatywę „NIE dla roszczeń żydowskich”, Roberta Bąkiewicza i Tomasza Kalinowskiego (związanych z ONR ABC).

Na wstępie należy zaznaczyć, że wydarzenie to jest częścią większej kampanii prowadzonej w całej Polsce przez środowiska związane z ruchami nacjonalistycznymi pod hasłem „Nie dla roszczeń” [1]. W ramach tej inicjatywy w całej Polsce (w tym również w Warszawie, podczas zgromadzeń zgłaszanych Ratuszowi) działacze nacjonalistyczni zbierali podpisy pod listem protestacyjnym do Donalda Trumpa oraz władz Stanów Zjednoczonych z żądaniem uchylenia ustawy Justice for Uncompensated Survivors Today – JUST (tzw. ustawy 447). Kampanii tej towarzyszy publiczna nagonka na osoby pochodzenia żydowskiego – pełna przekłamań, powielania krzywdzących stereotypów oraz manipulacji. Podczas zgłoszonych zgromadzeń w Warszawie, pod okiem policji, z głośników odtwarzane było nagranie o następującej treści:

„Polska była ofiarą Niemiec, a nie kolaborantem III Rzeszy. Twój podpis może przywrócić godność naszej ojczyźnie. Polskie państwo podziemne powołało organizację zajmującą się pomaganiem Żydom o nazwie Żegota. Była to jedyna taka organizacja w Europie. Najbardziej ucierpieliśmy – najwięcej zapłacimy? Podpisz się! Gdy przez pół wieku organizacje żydowskie zakłamywały naszą historię, my musieliśmy walczyć o wolność od Sowietów. Teraz przystępujemy do walki o prawdę. Nie pozwól, aby kłamstwo zajęło miejsce prawdy. Podpisz się już teraz! Stany Zjednoczone w maju 2018 uchwaliły tzw. ustawę 447, która zobowiązuje organy państwowe USA do nacisków na Polskę w sprawie wypłaty organizacjom żydowskim 300 mld dolarów. Nie możesz być obojętny! Podpisz się. Suma 300 mld dolarów, które starają się wyłudzić od Polaków organizacje żydowskie to równowartość trzech budżetów naszego państwa. Podpisz się. Inaczej nasze dzieci będą skazane na ubóstwo i biedę. Domagamy się od prezydenta Donalda Trumpa oraz władz Stanów Zjednoczonych uchylenia ustawy 447. Podpisz się pod listem do prezydenta USA i pomóż w ten sposób odkłamać historię. Gdyby organizacje żydowskie miały rację poszłyby do sądów międzynarodowych, a tymczasem prowadzą kampanię oszczerstw. Twoja obojętność w ich sprawie to nędza twoja i naszych dzieci. Nie zwlekaj i podpisz się! Musimy w tej sprawie działać razem.”

Zawiadamiana o tych rażących przykładach łamania prawa policja nigdy nie podjęła interwencji względem organizatorów zgromadzeń, na których obrażano osoby ze względu na pochodzenie. Do Pana jednak zwracamy się konkretnie w sprawie wydarzenia, które już za kilka dni ma się odbyć w Warszawie.

Śledząc treści, jakie pojawiają się na stronie tego wydarzenia na Facebooku [2] bez wątpienia można stwierdzić, że działania podejmowane przez jego organizatorów są jawną promocją treści mających na celu wzbudzenie nienawiści do osób żydowskiego pochodzenia. Robert Bąkiewicz, Prezes Stowarzyszenia Marsz Niepodległości, mówi w zapowiedzi wydarzenia o „szantażu żydowskich organizacji” [3] i „grabieży, której zupełnie niesprawiedliwe chcą dokonać środowiska żydowskie” [4].

W innym nagraniu przekonuje, że Ustawa 447 to „grabież Polski na niesłychaną skalę i usadowienie tutaj [w Polsce] organizmu, ludzi, którzy będą zarządzali kapitałem. […] Domyślamy się, że nie będą to Polacy. Czyli przyszłość rysuje się w takich barwach, że będziemy tutaj przedstawicielami drugiej kategorii” [5]. Organizatorzy mówią o ustawie i rzekomych żydowskich roszczeniach jako o zagrożeniu dla przyszłości kraju, narodu, państwa, następnych pokoleń, bezpieczeństwa, niepodległości i suwerenności.

W moderowanym przez Organizatorów zgromadzenia wydarzeniu na Facebooku internauci udostępniają treści jednoznacznie antysemickie; przykłady załączamy do niniejszego listu. Przedstawiają one np. naramienną opaskę żydowskiej policji z symbolem SS, obok której widnieje napis „Przestańcie o nas kłamać, to przestaniemy mówić o was prawdę”; wezwanie skierowane do polityków, aby ujawnili swoje rodzinne korzenie (do piątego pokolenia wstecz), aby – w domyśle – dowiedzieć się, kto ma pochodzenie żydowskie (przy tym widnieje napis „opcja rus, niem, ukr, ale zawsze obecna jest żydowska – najbardziej podła i niebezpiecz[na]”); zdjęcie deptanego papierowego żonkila – symbolu powstania w getcie warszawskim – z napisem „19 kwietnia – rocznica powstania w getcie obecnego okupanta Polski! To było getto żydowskie!! Pachołki Sorosa ich czczą. Tu jest Polska a nie Polin!!”; grafika z napisem „Większość mediów o tym milczy/że Żyd ma apetyt wilczy/nasze mienie bezspadkowe/chce nam skraść/plemię żmijowe!!/Ustawa 447!! Aj Waj!/Aj Waj! Kibice!!/ Potrzebny jest hałas na cały kraj/Chcą nam ukraść kamienice”. Jasnym jest, że organizatorzy wydarzenia stworzyli platformę do promowania treści antysemickich i dają na takie działania przyzwolenie. Tomasz Kalinowski, jeden ze współorganizatorów wydarzenia, na konferencji zaprasza do kolportowania wszystkich materiałów, które pojawiają się na stronie wydarzenia „Stop 447” [4].

Panie Prezydencie: nie oczekujemy od Ratusza zakazania tego zgromadzenia, ponieważ jest to praktyka z wielu względów niebezpieczna, a także – jak pokazuje doświadczenie – nieskuteczna, jeśli chodzi o zapobieganie i usuwanie niebezpiecznych i nielegalnych treści z przestrzeni publicznej. Oczekujemy jednak, że przedstawiciele Biura Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego nie tylko będą obecni na tym zgromadzeniu, ale również, że w przypadku łamania prawa przez uczestników i/lub organizatorów podejmą zgodne z prawem działania – przykładowo w postaci rozwiązania zgromadzenia, na którym łamane są obowiązujące w Polsce przepisy prawa.

W tym kontekście pragniemy przywołać sytuację z 1 marca br., w której również został skierowany do Pana list otwarty. Tego dnia odbyło się w Warszawie zgromadzenie organizowane przez to samo środowisko – na czele marszu szedł Robert Bąkiewicz. Celem wydarzenia było upamiętnienie tzw. żołnierzy wyklętych: przede wszystkim bandyty, który dopuścił się zbrodni o charakterze ludobójstwa, czyli Romualda „Rajsa” Burego. W czasie tego zgromadzenia, na oczach przedstawicieli Ratusza oraz funkcjonariuszy policji, pochód z płonącymi pochodniami przeszedł przez centrum miasta wznosząc hasła nawołujące do nienawiści na tle etnicznym i narodowym. Na wspomniany list nadeszła odpowiedź od p. Ewy Gawor, która poinformowała, że Ratusz nie rozwiązał tamtego zgromadzenia, ale kilka dni po nim złożył do prokuratury zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa. Nie musimy chyba dowodzić, jaka jest skuteczność pociągania do odpowiedzialności osób, które łamią prawo pod nosem przedstawicieli miasta oraz policji poprzez złożenie zawiadomienia do prokuratury kilka dni po popełnieniu przestępstwa, a jaka mogłaby ona być, gdyby reakcja osób odpowiedzialnych za przestrzeganie prawa i uprawnionych do podejmowania działań była natychmiastowa.

Przypomnijmy jeszcze świeższy przykład: 1 maja br. w Warszawie odbyły się przynajmniej dwa zgromadzenia, na których prezentowane były prawem zakazane treści. Ok. godz. 13 na Placu Zamkowym odbyło się zgromadzenie faszystowskiej organizacji Narodowe Odrodzenie Polski (NOP). W trakcie tego wydarzenia pod kolumną Zygmunta prezentowany był dużych rozmiarów baner z krzyżem celtyckim (międzynarodowym symbolem supremacji białej rasy, używanym w zastępstwie swastyki). Mężczyzna przemawiający podczas tego zgromadzenia podeptał flagę Unii Europejskiej. Uczestnicy prezentowali symbole faszystowskie, np. krzyż celtycki na chustce zakrywającej twarz, czarne słońce na koszulce, falangi na naszywce/przypince na koszuli i na naklejkach. Jeden z uczestników pojawił się na zgromadzeniu z walizką z naklejką z napisem „Faszyzm?!? NOP – my jesteśmy gorsi!!!” (patrz: załączona dokumentacja zdjęciowa). Wszystkie te symbole (i symboliczny gest zdeptania flagi) działy się na oczach policji, która nie podjęła wobec uczestników żadnych czynności poza obserwacją, ewentualnie spisaniem – lecz nie usunięciem ze zgromadzenia – osób posługujących się zakazaną symboliką w przestrzeni publicznej.

O godzinie 14 na Placu Zamkowym rozpoczęło się zgromadzenie organizowane przez Konfederację (Korwin, Braun, Liroy, narodowcy), podczas którego została przecięta i rzucona na bruk flaga Unii Europejskiej. Uczestnicy zgromadzenia wznosili nienawistne hasła („Raz sierpem, raz młotem, unijną hołotę”), mieli na sobie koszulki z ksenofobicznym napisem “Śmierć wrogom ojczyzny”, symbole falangi powpinane w klapy kurtek, a wśród niesionych flag pojawiały się symbole falangi, mieczyka Chrobrego (szczerbca) oraz czarne słońce. Wszystkie te symbole uznane są przez Stowarzyszenie „Nigdy Więcej” za symbole nienawiści (załączamy ulotkę). Dodajmy, że podczas zgromadzenia Konfederacji zaatakowano dziennikarza OKO.press oraz jedną z protestujących antyfaszystek [6]. Ani policja, ani Biuro Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego nie reagowały.

W związku z przedstawionymi powyżej faktami oraz w zarysowanym na wstępie kontekście, oczekujemy od Pana zajęcia stanowiska w związku z planowanym wydarzeniem oraz zapewnienia, że Ratusz zastosuje wszystkie prawem dozwolone środki, aby na ulicach Warszawy nie była szerzona nienawiść, w szczególności ta wymierzona w osoby pochodzenia żydowskiego.

Odpowiedź na nasz list prosimy skierować e-mailowo na adresy: joanna.gzyra@protonmail.com, perzynska.a@gmail.com, surpanna@gmail.com

DW: Gazeta Wyborcza, Warszawa Gazeta Wyborcza, OKO.press, TOK fm, NaTemat.pl, Krytyka Polityczna, TVN Warszawa, Radio Kolor, Superstacja
Joanna Gzyra-Iskandar
Anna Prus

1. ustawa447.pl
2. https://www.facebook.com/events/418181082076318/
3. https://www.facebook.com/events/418181082076318/permalink/430588857502207/
4. https://www.facebook.com/MarszNiepodleglosci/videos/667661890354997/
5. https://www.facebook.com/events/418181082076318/permalink/427236371170789/
6. https://oko.press/marsz-nacjonalistow-atakowali-reportera-oko-press/?fbclid=IwAR1GCQjHD1XYaPdIBJqbPeesKdbNeM-YSVxOsxxGldsRVtC0D675fBKDSTA

Lista załączników:

• 8 zdjęć dokumentujących nienawistną symbolikę na zgromadzeniach odbywających się 1 maja – fot. Aleksandra Perzyńska, AP.ART
• 5 zrzutów ekranu z antysemickimi grafikami, udostępnionymi na stronie wydarzenia “Stop 447”
• Ulotka Stowarzyszenia “Nigdy Więcej” i Teatru Powszechnego im. Z. Hubnera „Faszyzm – reaguj!”

Dwie wybrane ilustracje publikujemy.