Cały kraj żyje w wielkiej niepewności: co dalej, gdyż stan zdrowia prezydenta trzymany jest w wielkiej tajemnicy. Wenezuelskie i światowe media chwytają każdą informację, nawet spreparowaną, o stanie zdrowia prezydenta, który leczy się w ideologicznie bliskiej Hawanie.

Mówią o nim, jak o Fidelu Castro: Komendant. Chavez wywodzi się z wojska, co zresztą podkreśla na każdym kroku. Czytamy o nim opinię 70-letniego, doświadczonego onkologa Sanabrii, który od lat uciekał przed uświadomieniem sobie przemian czyli tzw. reform, wprowadzanych przez Chaveza, zwanych szumnie Rewolucją, które w efekcie sparaliżowały i spauperyzowały kraj, bogaty w ropę naftową. Bratanek Vladimir, wręcza mu telefon komórkowy z nagranym prezydentem. Pod koniec powieści czytelnik dowiaduje się, właśnie dzięki tym nagraniom, że Chavez wypadł pod koniec życia z roli niezłomnego macho.

A kraj po prostu umiera: ani decydenci ani biurokracja nie funkcjonują, tzn. nie działają w warunkach bezprawia i samowoli zdemoralizowanych obywateli. Policja w ogóle nie reaguje na stany przemocy: by pozbyć się z własnego mieszkania uciążliwych lokatorów, biednych państwa Lecunów, Andreina Mijares musi skorzystać z pomocy najemnych „wypłoszaczek”: trzy kobiety zmuszają lokatorkę do wyprowadzenia się. Ale jakie tego są skutki…

Nieustanna walka o informacje na temat prezydenta. By je zdobyć z coraz większym trudem, zainteresowani korumpują źródła, a te źródła konfabulują, by zarobić trochę pieniędzy. Prawdziwych i wiarygodnych informacji bowiem nie ma. A w Caracas już otwarcie operują gangi; dochodzi do brutalnych aktów strzelaniny w miejscach publicznych, giną ludzie.

Książka przedstawia upadek bardzo niegdyś bogatego państwa, w wyniku „eksperymentów” władzy; skutki tych „eksperymentów” są widoczne do dzisiaj: powszechna bieda, bałagan, demoralizacja, zapowiedź wojny domowej i obcej interwencji.

Autor za tę powieść otrzymał w 2015 roku hiszpańską nagrodę literacką „Tusquets de Novela”.

                                                                                                 Jacek Potocki

Alberto Barrera Tyszka. „ Ostatnie dni Komendanta”. Tłum. Karolina Jaszecka. Wydawnictwo „Sonia Draga”, Katowice 2019