10 maja 2019
Wszystko o władzy
Każdy ma jakąś władzę, również kierowca autobusu i kontroler biletów czy nauczycielka. W tej książce jest wiele przede wszystkim o władzy politycznej w państwie, o samym państwie, o różnych systemach rządów, w tym o demokracji, o poglądach, o politykach, którzy walczą o władzę lub ją sprawują, wreszcie o rządzeniu.
Autor w bardzo przystępny sposób wyjaśnia, skąd się wzięła władza, na czym ona polega i po co ona jest. Aby sprawować władzę, trzeba ją najpierw zdobyć, ale legalnie, czyli w procesie wyborczym. Wówczas ma się legitymację do sprawowania władzy. Autor wyjaśnia, na czym polegają zasady sprawowania władzy czyli jak się zawiera umowę społeczną, jakie są sankcje w przypadku odejścia od ustalonych zasad i jakie mogą być nagrody za ich przestrzeganie oraz jak może władza wymusić przestrzeganie tych zasad. Ważne, by ci, co sprawują władzę, mieli autorytet. Autor podaje przykłady ogólne takich autorytetów oraz konkretny przykład Jurka Owsiaka, „Człowieka od serca”.
Porusza też problem nadużywania władzy i wynikających z tego buntów społecznych. Najpoważniejszym przejawem takiego buntu jest rewolucja. Pisze o korupcji, o dyktaturze i o anarchii w państwie, bez władzy. Pisze również o podstawie obowiązujących zasad, która wynika ze zwyczajów, z prawa stanowionego oraz z norm moralnych i religijnych.
Sporo jest uwag o powstaniu państwa, o jego istocie, o rodzajach przymusu państwowego, o rodzajach państwa, w tym o relacji między państwem a gospodarką, o finansach państwa (podatki).
Ważne uwagi o demokracji i autokracji, o roli opozycji, która „patrzy władzy na ręce” i jest z jednej strony krytykiem poczynań władzy, ale z drugiej gwarantem owej demokracji, który to gwarant ujawnia błędy i nadużycia władzy. Autor unika uwag na temat sytuacji w Polsce, jednocześnie wymienia kraje najbardziej demokratyczne (Polska jest na 48 miejscu w kolejności), pisze o państwach islamskich, o Chinach, o Rosji oraz wymienia kraje najmniej demokratyczne, wśród których ostatnie miejsce zajmuje KRLD oraz grupa państw Środkowej Afryki.
Autor wyjaśnia istotę różnych poglądów politycznych: liberalizmu, konserwatyzmu, socjaldemokracji, komunizmu czy faszyzmu, a także pojęć „lewica” i „prawica”. Pisze o partiach politycznych, o ich programach i o skupionych w nich politykach. Pisze o elektoratach tych partii: o elektoracie pozytywnym, negatywnym i żelaznym. Partie walczą głównie o wyborców niezdecydowanych, gdyż ci inni głosują stale na swoich faworytów. Często, po wyborach, nie ma większościowego zwycięzcy, stąd powstają koalicje.
Znakomita książka, która wprowadza niedoświadczonego w polityce obywatela, zarówno dorosłego jak i dorastającego lub mało doświadczonego, w arkana owej polityki, czyniąc to w bardzo dowcipny sposób. Wiele dobrego w przekazie odgrywają doskonałe rysunki Maxa Skorwidera.
Jacek Potocki
Boguś Janiszewski. „Polityka. O czym dorośli Ci nie mówią.” Ilustracje Maxa Skorwidera. Wydawnictwo „Publicat”, Poznań 2017
LEKTURY DECYDENTA
Wenezuela
Ostatnio wiele mówi się o sytuacji, pogrążonej w chaosie dwuwładzy, a niegdyś bogatej Wenezueli. Ta książka obejmuje ostatnie dni życia, zmagającego się z chorobą nowotworową dyktatora Hugona Chaveza, na przełomie 2012/2013 roku. więcej...