Established 1999

METEO DECYDENTA

29 kwiecień 2022

Czytanie chmur

Warto na samym wstępie zaznaczyć, że „Storm” po angielsku znaczy „Burza”. Autor nadał książce podtytuł „Wszystko, co musisz wiedzieć o chmurach i przewidywaniu pogody”.

Ten podtytuł mówi, o czym jest ta książka. Chmury nas otaczają nieustannie. Nazwy nadał im i przeprowadził ich klasyfikację Luke Horward, którego działalność została przedstawiona w ramce, wiążąc ich kształty ze sposobem, w jaki powstają. Autor pisze również o Charlesie Piazzi Smythu, który stworzył Międzynarodowy Atlas Chmur, zignorowany przez współczesnych mu naukowców. Badanie chmur, za pomocą fotografii podjął fotograf George Auborne Clark. Po Horwardzie, który wyznaczył szereg podrodzajów chmur, meteorolodzy opisali liczne gatunki chmur i odmian o cechach odrębnych, a także opisali kilka nowych głównych rodzajów.

W książce wyjaśniono, jak powstają chmury, które składają się z niewidocznej początkowo wody. Woda staje się widoczna dopiero, gdy skrapla się w postaci chmur lub mgły. Musi być tzw. jądro kondensacji czyli pewne wymienione w książce substancje. Autor wspomina również burze lodowe, a zwłaszcza kanadyjską i amerykańską burzę z 1998 roku.

Wpływ na formowanie się chmur mają również zmiany temperatury powietrza oraz sposób, w jaki to powietrze się porusza. Autor wymienia trzy pionowe rodzaje gradientów, czyli zachodzących zmian temperatury, a także trzy rodzaje formowania się chmur: chmury konwekcyjne, orograficzne i chmury frontowe. A także chmury szczególne, które są wynikiem działania czynników pozameteorologicznych. W ramce przedstawiono miejsca formowania się chmur, a przy okazji przypomniano warstwy i strefy atmosfery.

Dochodzimy do klasyfikacji czyli nazewnictwa chmur, które opiera się na podziale na 10  rodzajów, 15 gatunków i 9 odmian  chmur, a także na 4 chmury towarzyszące, 11 zjawisk szczególnych oraz 5 chmur szczególnych. Prosty jest podział chmur na podstawie wyglądu: dwie szerokie kategorie to chmury kłębiaste i warstwowe. Inny podział  obejmuje chmury w oparciu o wysokość miejsca ich powstawania, czyli chmury wysokie, średnie i niskie.

Książka podaje również schemat blokowy rozpoznawania chmur. Trzy główne rodzaje chmur niskich obejmują chmury cumulus, stratus oraz stratocumulus. Autor wymienia 4 gatunki chmury cumulus, pisze o  wpływie tych chmur na pogodę, a także pisze o tzw. uliczce chmur, opisuje działanie 2 gatunków chmur stratus oraz 3 gatunki oraz 7 odmian chmur stratocumulus. Chmury średnie to 3 rodzaje, w tym 7 odmian. Chmury wysokie obejmują 5 gatunków. Za każdym razem autor informuje czytelnika o kluczowych cechach poszczególnych chmur oraz o efekcie działania tych chmur na niebie. Pisze też o obłokach iryzujących, o zorzy polarnej, o nocnych obłokach świecących, o kolorach w chmurach, o tęczy. A jak przewidywać zmiany pogody, czyli niż, opady przelotne i burze? Książka kończy się informacją, jak obserwować i fotografować chmury, a także zawiera słowniczek, wyjaśniający niektóre terminy, zawarte w opisie chmur.

Jest to interesująca książka o zjawiskach, z którymi każdy ma do czynienia codziennie. Warto ją poznać, by wiedzieć więcej o świecie, który nas otacza. Zwłaszcza, że książka jest ilustrowana kolorowymi zdjęciami chmur.

                                                                                              Jacek Potocki

Storm Dunlop. „Chmury”, Tłum. Paweł Wieczorek. Wydawnictwo „Arkady”, Warszawa 2022, s. 135

W wydaniu nr 245, kwiecień 2022, ISSN 2300-6692 również

  1. METEO DECYDENTA

    Czytanie chmur
  2. CZYTADŁO DECYDENTA

    Okropna rodzinka
  3. CHIŃCZYCY NA SYBERII

    Nowe wyzwania, stare konflikty
  4. RELIGIA DECYDENTA

    "Zapomniany" polski święty
  5. HISTORIA DECYDENTA

    Rzeczy powszechnie nas otaczające
  6. DECYDENT GLOBTROTER

    Mały, atrakcyjny kraj
  7. DALEKI WSCHÓD

    Poznać i zrozumieć
  8. EDUKACJA DECYDENTA

    W małym miasteczku
  9. ŁAD ŚWIATOWY

    Chińska wizja
  10. HISTORIA DECYDENTA

    Nowoczesne Państwo Środka
  11. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Marzenia pasterza Santiago
  12. WIATR OD MORZA

    Pokłosia
  13. LATAĆ NAD KURYLAMI

    Czy te loty mają związek z Ukrainą?
  14. CO SIĘ W GŁOWIE MIEŚCI

    "Młodzi gniewni"... karierowicze
  15. FILOZOFIA I DYPLOMACJA

    Wojenne groźby Rosji