Jednym z tych wynalazków była umiejętność warzenia piwa, która z jednej strony pozwoliła przechowywać nadmiar zboża, a z drugiej, była ona pierwszą skuteczną technologią konserwowania żywności.

Autor omawia powstanie ksiąg i osoby ich wynalazców, tj. Archimedesa z Syrakuz i Herona z Aleksandrii. Z czasów starożytnych zachowały się do dzisiaj podręczniki szkolne, które były dość tanie i wydawano je masowo, choć na dzisiejsze czasy, były one dość prymitywne. Również, w sferze wynalazków, autor omawia sposób prowadzenia wojny; stopniowo odkrywano elementy rzędu końskiego, a przede wszystkim strzemiona, natomiast cztery wielkie wynalazki zawdzięcza ludzkość Chińczykom: kompas, druk, proch i papier.

Ważną postacią w świecie wynalazków był Leonardo da Vinci. Autor wspomina również polskich wynalazców: Jana z Kolna, Mikołaja Kopernika, Tytusa Liwiusza Burattiniego czy Marię Skłodowską. Autor pisze o rewolucji agrarnej na ziemiach Słowian; w Polsce również zastąpiono gospodarkę żarową dwupolówką, a następnie trójpolówką; potem były straty ludności europejskiej w wyniku epidemii. Następnie był płodozmian i ziemniaki oraz głód, spowodowany zarazą ziemniaczaną.

Rewolucja przemysłowa i melioracja  gruntów. Braki wody i zakładanie miast na prawie magdeburskim, braki surowców, zwłaszcza zaś drewna. Zaczęto używać węgla. Pompy parowe i wynalazca James Watt. Kanały i ich rola, wynalezienie lokomotywy i rozprawka na temat torów i ich szerokości. Pociągi i stal, wytapiana w wielkich piecach, zwanych później martenowskimi; prasa  hydrauliczna Bramaha, obrabiarki i frezarki, młoty parowe, nitrogliceryna i jej zdolności wybuchowe, dynamit i Alfred Nobel, tunele i mosty.

A co w medycynie? Dzisiaj jest inna, niż przed wiekiem, dieta; autor wymienia choroby i leki, zwłaszcza aspirynę, penicylinę i antybiotyki. Wymienia też przyrządy medyczne, takie jak strzykawki, czy ważne szczepionki, które autor uznaje za „najdonioślejszy wynalazek w dziejach ludzkości”. Kosmetyki, wśród których poczesne miejsce zajmuje mydło i szampony.

A co wynalazki przyniosły miastom? Przyniosły kanalizację, wodociągi, nawet dla zarządzanej przez Rosjan Warszawy, gdzie panował marazm urzędniczy. Następnie omawia sieć ciepłowniczą, elektrownie w tym jądrowe, windy. Sporo miejsca autor poświęca zmianom klimatu i raportowi zmian z 2006 roku oraz wybuchowi w Islandii i jego skutkom. Zmiana konstrukcji pojazdów: samochodów i motocykli. Najnowsze wynalazki to smartfony, nowoczesne rowery. Autor pisze też o walce kobiet  (sufrażystek) o równouprawnienie.

Broń palna; pistolety i rewolwery oraz drut kolczasty. Browning, który pierwszy skonstruował karabiny automatyczne. Dla pań, wynalazkami były nowe majtki i staniki oraz podpaski. Alkohole to piwo i wódka, browary i produkcja trunków. Prohibicja w USA, zakazane generalnie narkotyki czyli głównie heroina i morfina. W książce omówiono też samochody i autostrady: autor pisze o budowie autostrad w Polsce. Następnie, książka zawiera informacje o wynalazkach w dziedzinie czasomierzy (zegarków), telegrafu oraz  środków komunikacji, takich jak balony, samoloty, w tym odrzutowe. Tkaniny, radary, bomby atomowe, choroba polio, instrumenty muzyczne, czy moda. Telewizja, komputery i roboty.

Bardzo dobra książka, w której autor łączy różne rodzaje wiedzy i podkreśla rolę pomysłów, nierzadko w dziedzinach powszechnie nas otaczających. Stąd koniecznie trzeba się z nią zapoznać.

                                                                                               Jacek Potocki

Tymoteusz Pawłowski. „Niezwykłe dzieje wielkich wynalazków. Jak technika zmieniła świat”. Wydawnictwo „Fronda”, Warszawa 2021, s. 445