Do nadsyłania komentarzy zachęcam tędy:

decydent@decydent.pl 

Czwaretk, 20.09 – Pożegnanie

Mało kto dostrzegł informację, iż zmarł Edouard Leclerc. Miał 85 lat. Robiąc dzisiaj zakupy w Leclercu, myślałem o jego założycielu. Edouard, były kleryk, pierwszy sklep założył z żoną w 1949 roku w Bretanii z kapitałem 5 tys. franków. Supermarkety E. Leclerc działają jako kooperatywa właścicieli. We Francji takich sklepów jest 700. W Polsce mamy 40. Konkurencja w branży „obiektów wielkopowierzchniowych” jest duża, a mimo to powstają nowe, jak np. Tesco. Mali sklepikarze narzekają na malejące obroty, bo zakupowicze wolą odwiedzać wielobranżowe centra handlowe. Zamiast, na przykład, pójść na spacer do parku. Wydaje się, że wszyscy już zrozumieli znak czasu, jakim jest konieczność dzielenia się rynkiem. Pocieszające jest to, że bazary, sklepiki, stragany i supermarkety nie znikną. Wybór źródła zakupów należy do konsumenta. Nie do pomyślenia, że 23 lata temu było diametralnie inaczej.

Środa, 19.09 – Zapowiedzi

Nie kościelne, nie przedślubne. Ot, na wczoraj zapowiedziano wydanie książki. Do nabycia w księgarniach. Nie wszystkich. I trudno autorom informacji zarzucić kłamstwo, że w niektórych jej nie było. Nie napisano przecież: we wszystkich księgarniach. A chodzi o dzieło Salmana Rushdiego „Joseph Anton”, bedące zapisem czasu, kiedy ajatollah Chomeini rzucił na pisarza fatwę. Każdy ortodoksyjny wyznawca proroka Mahometa był zobowiązany zabić Rushdiego. Fanatycznie ścigany autor „Szatańskich wersetów” przybrał pseudonim Joseph Anton i starał się żyć w miarę normalnie, choć przez pierwsze miesiace pod nadzorem Scotland Yardu. Wczoraj mieliśmy dostać zapis tych dni. Niestety, w Empiku i w Matrasie w Arkadii książki nie było, a personelowi trudno było wskazać, kiedy przywiozą. A gdyby tak spóźniła się sprzedaż iPhone`a, nowego windowsa lub supergry komputerowej? Od godzin nocnych tłumy oczekujących podniosłyby taki rwetes, że echo odbijałoby się we wszystkich mediach. A tu tylko książka. Spokojnie. Nic istotnego. Ciekawe, ilu czytelników w Warszawie, Koziegłowach czy w Jeleśni specjalnie zajrzało wczoraj do ksiegarń z pytaniem o Josepha Antona vel Salmana Rushdiego?

PS. W malutkiej księgarence Bajbuk przy ulicy Zwycięzców na Saskiej Kępie „Joseph Anton” był.

Wtorek, 18.09 – Tawariszcz Putin

O czym pisać codziennie, żeby uniknąć powtórzeń i bełkotu? Najlepiej o sukcesach (ku pokrzepieniu serc) lub o bezmyślności (ku przestrodze). Tarcze Anna i Maria szybko drążą tunele metra. To dobra wiadomość. Ale co jeszcze? Nie mogę sobie przypomnieć. Może to: dziś ukaże się książka Salmana Rushdiego. Natomiast powodów do zdenerwowania jest znacznie więcej. Aż tyle, że warto byłoby założyć konto na Twitterze i na bieżąco, kilka razy dziennie, komentować. Tu tylko krótki wybór tematów. W Krakowie prawdziwi taksówkarze walczą z przebierańcami psychiatrami i lokowozami. A wszystko przez Gowinową deregulację zawodów. Idźmy dalej. Partyjka o nazwie Solidarna Polska desygnowała na przyszłego premiera (gdy wygra wybory, ha, ha, ha) Tadeusza Cymańskiego. No ubaw po pachy. Z lotniska w Modlinie jeździ pociąg, ale nie ma żadnej informacji, na których stacjach się zatrzymuje. A może poznalibyśmy nazwisko tego matoła, który odpowiada za drogę w nieznane? Żenujący wywiad Figurskiego (tego od gwałcenia Ukrainek). Lamentuje, że zewsząd go wyrzucono i nie rozumie dlaczego, skąd taki ostracyzm. Kiedyś jeden polityk o drugim powiedział: „pan jest zerem”. A czy o Figurskim można powiedzieć: „pan jest śmieciem”. A za granicą towarzysz Putin mówi Europie, czyli Polsce również, żeby od……ła się od Gazpromu. Bo Gazprom to Rosja. A Rosja, to ja – tawariszcz Putin.

Poniedziałek, 17.09 – Wodzianka

Niezawodnie Wiesław Gołas w piosence „W Polskę idziemy, drodzy panowie” przewidział, że gorzały nam nigdy nie zabraknie. Dzisiaj należy dodać: i celebrytów. Czytając wczorajszą Wyborczą natknąłem się na artykuł o celebrytach. Na jednej z zeskanowanych okładek magazynów, ilustrujących tekst, widnieje nieco roznegliżowana celebrytka (zapewne, albowiem śmiertelnicy nie zasługują na strony tytułowe) o nazwisku Dominika Wodzianka. Pomyślałem: co za kretyńskie nazwisko, jak na szoł biznes. Ale w tekście doczytałem się wyjaśnienia. Otóż, owa lady na front page`u to nikt inny tylko „nicobrytka”, ozdobny kwiatek do programu Kuby Wojewódzkiego. Wyjaśnian znaczenie trudnego słowa wziętego w cudzysłów: to osoba, która nic nie robi, niczym się nie wyróżnia, niczego nie osiągnęła, ale bywa gdzie trzeba i się celebruje (niegdyś mówiono: lansuje). A może: jest celebrowana? A co robi Wodzianka u Wojwewódzkiego? Ano, podaje wodę, żeby zaproszeni goście mogli przepłukać gardła i zyskać na czasie przed odpowiedzią na krzyżowy ogień żenująco letnich pytań prowadzącego program. Panna Wodzianka ponoć jest już tak znana, że niedługo podpisze kontrakt reklamowy. I goni niejaką Natalię Siwiec, którą poznali wszyscy kibice na Euro 2012. Sfotografowano ją bowiem na trybunie w koszulce z wielkim orłem na piersiach. Natalia nic nie robi, bywa na imprezach. Niewiele mówi, bo nie ma o czym. Ona po prostu celebruje swój wygląd.

Piątek, 14.09 – Jeszcze zipią

Mediów drukowanych i internetowych jest na rynku coraz więcej, czytelników coraz mniej, bo się rozpraszają po różnych źródłach, a reklamodawcy tną fundusze. Ponadto, ci ostatni, mając corz większe możliwości dotarcia do konkretnych grup wiekowych, zawodowych, zainteresowań, jeszcze bardziej dywersyfikują fundusze i media otrzymują coraz mniejsze kawałki tortu. Tomasz Lis zaproponował, żeby największe tygodniki opinii solidarnie, jednocześnie i o taką samą kwote podniosły ceny okładkowe. To pomysł ratunkowy. A jak na takie dictum zareagują czytelnicy? Ci, którzy kupowali po kilka tytułów (są jeszcze tacy?) na pewno zrezygnują z części zakupów. Zostaną przy jednym. A co zrobią ci, którzy kupowali tylko jeden tygodnik? Albo zrezygnują, albo zacisną zęby i pozostaną wierni, ale może nie będą kupowali co tydzień, tylko co dwa? I tak źle, i tak niedobrze. Jedno jest pewne: złote czasy gazetowego czytelnictwa nie wrócą. Wydawcy muszą się pogodzić ze spadkiem nakładów i myśleć o stopniowym, ale szybkim, przenoszeniu treści na platformy elektroniczne. Nie wszystkie tytuły przeżyją taką transformację. Czas nadchodzący dla prasy można porównać z gospodarczą rewolucją Leszka Balcerowicza na początku lat 90.

Czwartek, 13.09 – Ścigani

Osaczają nas! Na ziemi i w chmurze. Nadciąga scentralizowany system nowej generacji radarów prędkości. Będzie ich 300. Jaki jest zamysł stawiaczy, nie trzeba wyjaśniać. Jednak czy matnia się sprawdzi? Mimo zaawansowanej elektroniki sfotografowany przestępca drogowy nie otrzyma zdjęcia. Jeśli nie, to w swoje miejsce za kierownicą będzie mógł podstawić słupa z prawem jazdy. To on dostanie punkty karne. Takie antidotum ucieczkowe od odpowiedzialności w niewielkim zakresie, ale już działa. Polak potrafi! Można się wściekać na masowe ograniczenia prędkości na drogach – nie zawsze we właściwych miejsach i zbyt restrykcyjne. W takie sieci wpadnie większość przypadkowo niewidzących znaków. Prawdziwi piraci sobie poradzą. Jednak, czy radarowe ograniczenie piractwa spowoduje zmniejszenie liczby wypadków? Uważam, że nie. Tu potrzebna jest praca u podstaw, na kursach na prawo jazdy. Matoły za kierownicami nie rozumieją elementarnych zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Najprostsze przykłady: zmiana pasa ruchu bez włączania kierunkowskazu; skręcanie na światłach w lewo bez włączonego kierunkowskazu (kierowca stojący z tyłu myśli, że samochód pojedzie prosto i zatrzymuje się za nim, a gdyby widział włączony kierunkowskaz, to stanąłby na pasie obok); jazda na wprost z pasa wyłącznie do jazdy w prawo. I jeszcze jedno, o co już pytałem: proszę o nazwisko bezmózga, który zezwolił na instalowanie świateł pozycyjnych (gabarytowych?) typu LED? Są to zwykle cztery niebieskie punkciki świetlne (po lewej i po prawej stronie, pod reflektorami). Gdy 99 procent pojazdów ma włączone światła tzw. krótkie, a jedna zakała tylko te ogarki, to powoduje dekoncentarcję uwagi użytkownuików drogi. Poza tym, włączenie owych światełek nie skutkuje włączeniem tylnych, czerwonych świateł pozycyjnych. W tunelu z tyłu taki pojazd jest mniej widoczny. I to od takich nauk należy zacząć. Jeśli te nawyki staną się powszsechne, to myślący kierowcy sami będą ograniczać prędkość tam, gdzie trzeba.

Środa, 12.09 – Celowe lekceważenie

Przebiegle i wrednie zachowują się wszystkie polskie telewizje. W zmowie z reklamodawcami manipulują i żerują na telewidzach. Większość z nas, czekając na swój program, jest punktualna. Zasiadamy przed ekranem o wyznaczonej co do minuty godzinie. A tu w najlepsze trwa blok reklamowy, który potrafi przeciągnąć się nawet do 10 minut po oznaczonym czasie na właściwy program. Kiedyś zżymałem się na taki stan wiedząc, że nie ma uzasadnienia dla opóźnienia. No, chyba, że widowisko sportowe się przeciągnęło. Taki brak czasowego szacunku dla widza jest nie do pomyślenia w telewizjach w Wielkiej Brytanii. Czyżby nasi planerzy nie byli w stanie dodać czasów trwania programów? Dziwne, że nigdy nie zaczynają wcześniej. Jedynymi programami startującymi o czasie są Fakty i Wiadomości (nie wiem, jak jest w Polsacie, gdyż informacji nie czerpię z tej stacji). Niech lud pracujący miast i wsi wie, kto tu rządzi! Olśnienia doznałem niedawno. Przecież spóźnienia są celowe! Wiadomo, że coraz mniej telewidzów ogląda reklamy. A jak ich do tego zmusić? Ano, właśnie przez opóźnianie. Widz zasiada punktualnie i już się nie ruszy, bo nie chce uronić początku tego, na co czeka. A tu łubudubu reklamowe. I tak staje się publicznością odziedziczoną. A że trochę przy tym popomstuje, to nic. Widz nie ucieknie. Przynajmniej ten starszy. Bo młodszy pójdzie do Internetu. I nie obchodzi go abonament oraz lamenty prezesa Brauna.

Wtorek, 11.09 – Nieoczekiwanie

Z niechęcią kupiłem „Newsweeka”. Tylko dlatego, że mailowo poinformowano mnie o artykule, który mógł mnie zainteresować. I tak się stało. Okazało się ponadto, że zainwestowane 5 złotych nie poszło w całości na marne. Z przyjemnością przeczytałem rozmowę z profesorem Wojciechem Gasparskim, wieloletnim felietonistą i komentatorem DECYDENTA. W swojej stałej rubryce, zatytułowanej „Decyzje i etyka”, profesor Gasparski niestrudzenie niósł kaganek oświaty etycznej do przedsiębiorców i decydentów. Ten trud intelektualny nie poszedł na marne, choć – obserwując stan dzisiejszy – praca na ugorze (zwana ładniej „u podstaw”) musi w pocie czoła trwać. I drugie miłe zaskoczenie: ukazuje się książka Oriany Fallaci „Kapelusz cały w czereśniach”. Trzeba kupić i czytać delektując. I to by było na tyle, jak mawiał – wspomniany już kiedyś na tych łamach – Jan Tadeusz Stanisławski, profesor mniemanologii stosowanej.

Poniedziałek, 10.09 – Zakała rodziny

Jakiś magik wylansował tezę, że jeśli nie pokazujesz się w telewizji, to cię nie ma. Ale nie sprecyzował: dla kogo nie istniejesz? Dopowiadam: dla matołów bezmyślnie wgapiających się w ekrany i stamtąd czerpiących… Co? Na pewno nie wiedzę. Weźmy na tapetę takie celebryckie nazwisko jak Gessler. Magda Gessler czyni „Kuchenne rewolucje” i zarządza kilkunastoma restauracjami, Adam Gessler objaśnia „Euro według Gesslera”, również ma restauracje i milionowe długi, co mu  nie przeszkadza w celebrzeniu. Dodam, że nie oglądałem żadnego z tych programów. Natomiast w weekendowych Wysokich Obcasach przeczytałem wstrząsający tekst Marty Gessler, która prowadzi w Warszawie Qchnię Artystyczną i kwiaciarnię Warsztat Woni. Jakże biednie! Mało tego, napisała znakomity tekst o właściwościach obierków i ich spożywaniu, po uprzednim spreparowaniu. Jak żyję nie czytałem tak ciekawych informacji o recyklingu jedzenia. Otóż, Marta Gessler z obierków marchwi, pietruszki, selera, ze zwiędłej natki etc. gotuje esencjonalny wywar, który później zamraża. Taka baza doskonale nadaje się do zup czy sosów. A najsmaczniej czyta się o obierkach ziemniaków. „Posypuję je chili, polewam oliwą i wstawiam do piekarnika. Ziemniaczane chipsy podaję na obiad do ryby” – pisze Marta Gessler. A co robi ze skórkami pomidorów, których nie parzy wrzątkiem? Sięgnijcie po tekst. I tu konkluzja. Jakże odstającą od rodziny osobą jest Marta. Cicha, pomysłowa, skromna, gospodarna. Istna „zakała” celebryckiego nazwiska.

Piątek, 7.09 – Przeklejanie

Kiedy, w czasie nieodległym jeszcze, często gościłem na konferencjach prasowych, to byłem zdany na notatnik i długopis, aby utrwalić cenne myśli padające zza stołów prezydialnych. Niektórzy koledzy po fachu, ci wolniej piszący, korzystali z magnetofonów lub dyktafonów cyfrowych. Na marginesie: ostatnim dziennikarzem potrafiącym stenografować był Zygmunt Broniarek. Dzisiaj jest inaczej. Każdy uczestnik jakiejkolwiek konferencji otrzymuje materiały prasowe drukowane, na płycie CD lub na pendrajwie. Teksty tam zamieszczone łatwo skracać, kompilować i podpisywać własnym nazwiskiem, a ta „praca” później może przełożyć się na wierszówkę. Co bardziej dociekliwi, a tych jest zdecydowana mniejszość, zadają pytania i tym samym wnoszą do tekstów wkład własny. Do tej grupy należą dziennikarze dużych gazet codziennych lub tytułów branżowych. Pozostały plankton to pisemka niszowe, strony i portale internetowe, a także emeryci korzystający z okazji, że można posiedzieć w cieple i później coś zjeść. A że konferencji jest codziennie nawet kilka, to i brać emerycka (informująca się nawzajem pocztą pantoflową, dzisiaj zwaną marketingiem szeptanym) się wyżywi, skromne emerytury przeznaczając na inne cele. Od czasu, kiedy nie wydaję DECYDENTA drukowanego, na konferencjach bywam rzadko i tylko tych, które mnie szczególnie interesują. Na takiej byłem wczoraj, a rzecz dotyczyła „kampanii medialnej na temat drobiu”. Efekt, czyli przeklejanie z otrzymanego pendrajwa, opublikuję dzisiaj obok.

Czwartek, 6.09 – Jeszcze jeden

Przyznaję, przeoczyłem pierwszy numer kwartalnika „Monitor Magazine”. Ale od czegóż jest miesięcznik „Press”?! W rubryce „Strzał w dziesiątkę” przeczytałem opinie czworga specjalistów od tytułów prasowych. I gdyby nie jedno słowo, nie zajmowałbym się owym kwartalnikiem, którego przecież nie widziałem na oczy. Tym openerem dla mojego mózgu był rzeczownik snobizm. Jeśli miałoby to być medium dla snobów, to welcome. I z sympatyczną ciekawością będę obserwował losy kwartalnika. Niedługi czas temu założyłem portal-sklep o tytule „Jestem snobem”. Wzbudził spore zainteresowanie, ale tylko mediów internetowych. Na moją stronę zaglądali czytelnicy-konsumenci powodowani ciekawoscią – cóż to za dziwoląg? Mnóstwo ludzi snobuje, ale mało kto się do tego przyznaje. Czynią to po kryjomu. Może się więc okazać, że „Monitor Magazine” będzie kupowany chyłkiem, wieczorową porą. Tematyka „Monitora”: design, biznes, kultura, podróże, styl, kuchnia. Czyli to samo, co w klikudziesięciu innych tytułach, ale o większej częstotliwości ukazywania się. Na rynku prasowym panoszy się rozdrobnienie ogromne, toczy walka, kto ciekawiej przedstawi wielokrotnie ograne tematy. I jeszcze jedno: skoro nakład startowego numeru wyniósł 30 tys., to na poziomie ilu czytelników osiągnie stabilizację? Pięciu tysięcy, czy może 15 tysięcy? A także, co powiedzą reklamodawcy? „Płynna rzeczywistość”, jak powiedział znakomity profesor Bauman.

Środa, 5.09 – Wizyta

Wczoraj odwiedził mnie kierownik marketingu fińskiej firmy sprzedającej w Polsce suplementy diety i leki bez recepty. Niby nic, normalna wizyta biznesowa. A jednak – pouczająca. Po krótkiej wymianie maili i jednej rozmowie telefonicznej nieznany mi wcześniej Fin przyjechał. Pora była letnia, ale do garnituru założyłem krawat. Ot, taki staropolski szacunek dla gościa. Piętnaście minut przed umówionym czasem pojawił się młody blondyn w wieku około 25 lat, w krótkich spodenkach i z plecaczkiem w ręce. Przedstawił się jako ów fiński kierownik. Aby nieco złagodzić kontrast zdjąłem marynarkę. Od słowa do słowa podczas sympatycznej rozmowy okazało się, że młody Fin jest jedynym w Polsce przedstawicielem firmy. Oprócz niego w warszawskim biurze pracuje tylko jeden Polak. Zapytałem więc, kto kieruje firmą. Odpowiedział, że wszystkie strategiczne decyzje zapadają w Finlandii, a w Polsce on zajmuje się prowadzeniem biura, odbiera telefony, parzy herbatę, kieruje dystrybucją,marketingiem, jeździ na negocjacje, decyduje – słowem pełni funkcję CEO. Dodam, że jest to średniej wielkości firma rodzinna z trzydziestoletnią historią. Zapytałem, czy to kryzys wymusza aż takie oszczędności? Odpowiedział, że nie. To taki fiński model biznesowy. Tak więc kierownik marketingu będzie w stanie podjąć decyzję o naszej ewentualnej współpracy i podpisać umowę. W polskiej firmie (i nie tylko) nie do pomyślenia.

Wtorek, 4.09 – Bezsens

Wyobraźmy sobie, że o jednej godzinie, powiedzmy o 19, startują Informacje, Fakty i Wiadomości. Nie do wyobrażenia? Otóż to! Jednak, na mniejszą skalę, ale jednak ogólnopolską, takie zdarzenie będzie miało miejsce. „Gość Radia Zet” Moniki Olejnik zmienia czas nadawania na tuż po godzinie 8, czyli będzie słyszalny o tej samej porze, co „Kontrwywiad” Konrada Piaseckiego w RMF FM. Na ten sztański pomysł wpadła Katarzyna Szczepanik, PR manager Grupy Eurozet. Co mogła mieć na myśli? Zapewne to, że odbierze Piaseckiemu słuchaczy. Nic bardziej błędnego. Ten manewr wyłącznie zdenerwuje tych, którzy słuchali obu stacji. Teraz wybiorą tylko jedną. Stracą więc oba radia. I to jest zasługą Szczepanik. A co na to prezes Eurozetu? Bo u mnie Szczepanik nie przepracowałaby ani minuty.

Poniedziałek, 3.09 – Tropiciele

Ledwo ucichła wrzawa wokół zakładania i odspawania imienia Lenina ze sławnej stoczni, a już pojawił się pomysł skucia Włodzimierza Ilicza z nie mniej sławnego pałacu. Gdy prezydent Gdańska przywrócił na Stoczni Gdańskiej dopisek „im. Lenina”, pomyślałem, dlaczego nie, to przecież historia. Jednak, gdy rozpoczeły się zażarte protesty w związku „Solidarność”, zakończone usunięciem dopisku, pomyślałem – dlaczego nie. Z gdańskiego impasu można wybrnąć umieszczając w widocznym miejscu tablicę informująca, że stocznia należała do Lenina i spadkobierców jego idei za komyuny, a dzisiaj już nie. Natomiast z rzeźby na Pałacu Kultury i Nauki nie ma sensu usuwać nazwisk Marksa, Engelsa i Lenia na księdze trzymanej w ręce przez spiżowego robotnika. Pałac jest zabytkiem, ale nie symbolem wyzwolenia i niech takim reliktem historii zostanie. Poza tym, kto dzisiaj wpatruje się w rzeźby na pałacowych murach? Nikt, oprócz radnego PiS-u, Macieja Maciejowskiego, który zdemaskował Lenina i jego trzech towarzyszy. Widać Maciejowski nie jest w stanie błysnąć czymkolwiek, więc pomyślał o skuciu wodzów morderczej rewolucji. Ten pomysł na pewno spodoba się pisiakowm i moherowym beretom. Swoją drogą, jak historia potrafi drwić i zataczać kręgi. Jeszcze nie tak dawno jedliśmy czekoladopodobne słodycze z zakładów „22 Lipca, d. E. Wedel”. Dzisiaj jemy wedlowskie, o 22 Lipca nikt nie pamięta. A wedlowskie znaczy teraz japońskie.