Książka rozpoczyna się wspomnieniami, dotyczącymi psów i zmarłej Basi, z którą autor współpracował ponad trzydzieści lat. Trafne przypomnienie incydentu z Wieniawą-Długoszowskim i wizyta Mamy autora oraz sytuacja miejscowości Bobowa. Opis wystawy „Łemkowie” W Nowym Sączu. Przygotowania do tej wystawy to istny Protokół Dyplomatyczny; autor bardzo mocno się w całe przedsięwzięcie zaangażował. Podobnie Basia. Wydrukowanie katalogu wystawy i wernisaż. Basia zawsze rysowała i to dzięki niej były katalogi, plakaty, a potem narady… Z jednych narad coś ważnego wynikało, a z innych tylko tzw. bicie piany.

Na uwagę zasługują wydawnictwa. Autor zawsze pamiętał o tym, by napisać o wydawnictwach po otwarciu wystaw; pamiętał zwłaszcza o tym, że przez jakiś czas był szefem Sądeckiej Oficyny Wydawniczej: niektóre pomysły tam zrealizował, a niektórych nie udało mu się wykonać. Np. do tych ostatnich należała idea wydania Biblioteki Galicyjskiej.

Przypomnienie Jakuba Szeli oraz Konstantego Słotwińskiego i wydanego w 1832 roku bardzo roztropnego „Katechizmu”. Aleksander Fredro i „Zemsta”, którą autor „czytał godzinami”, a scenerię „Zemsty” Basia zwiedziła osobiście. Omówienie przez autora zawartości Biblioteki Narodowej. Działania w czasie I wojny światowej w Galicji. Autor i Basia przygotowują wystawę o cywilizacji I wojny. Wyjazd do Pragi po część eksponatów. Oficyna wydawnicza, kierowana przez autora, wydała broszurę o cmentarzach, z rysunkami Basi.

Trochę polityki i czas przemian w 1989 roku. Autor i Basia organizują wystawę o I wojnie, najpierw w muzeum w Nowym Sączu, a następnie w Muzeum Niepodległości w Warszawie. Odbrązowienie mitu Austro-Węgier i kilka słów o gmachu Muzeum niepodległości. Pozycja Prymasa Glempa. Wystawa w Muzeum Plakatu w Wilanowie „Żądło propagandy PRL” i były mieszkaniec Pałacu Stanisław Kostka Potocki. Kręte losy pomnika króla Jana III Sobieskiego.

Z nowszych czasów autor pisze o Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” czyli sokolni w Nowym Sączu i kolejny wyjazd po eksponaty do Pragi. Ciekawe, że tam są bogatsze polonica niż u nas. Historia „Sokoła” i muzeum w Brzozowie, gdzie jest dość dużo pamiątek sokolskich.

A portrety trumienne, a wystawa o Spiszu, miejscowości z językiem czeskim i węgierskim na Spiszu, liczne pomniki, pobyt w Lewoczy, wspomnienie o Kikli, bukowiańskim czarowniku. Książka i wystawa Kroha „Sklep potrzeb kulturalnych”. Górale a religia. Jeden z rozdziałów został poświęcony Władysławowi Hasiorowi i jego działalności w zakopiańskiej szkole Kenara.

Autor jako tłumacz literatury czeskiej i słowackiej; jego pobyt w Pradze i znane nazwiska oraz ciekawe miejsca praskie. Książka o Szwejku w tłumaczeniu Kroha, przypomnienie książki „Starorzecza”. Potem są rozdziały poświęcone książce dziecięcej i wspomnieniom o Basi, która w działalności autora zajęła ważne miejsce.

Książka bardzo wartościowa. Przypomina czytelnikowi o miejscach ważnych w naszym kraju i takiej działalności zapaleńców.

                                                                                              Jacek Potocki

Antoni Kroh. „To jest zjawisko, i na to nie ma rady”. Wydawnictwo „Iskry”, Warszawa 2022, s.310