Established 1999

HISTORIA DECYDENTA

11 październik 2021

Odważny dyplomata

Jest to książka o wicekonsulu Japonii w Kownie, Chiune Sugiharze, który w czasie ostatniej wojny wydał przeszło 2 tysiące wiz, ratując w ten sposób kilka tysięcy polskich Żydów.

Autor książki to wybitny krakowski hematolog, transplantolog i wieloletni kierownik Kliniki i Katedry Hematologii Collegium Medicum UJ.

Autor umiejętnie przedstawia kontekst historyczny wydarzeń, przypominając historię Litwy, Wilna i Kowna. Przedstawia też sylwetkę konsula, jego umiejętności dyplomatyczne i osobowość, choć przede wszystkim przedstawia mechanizm wspomnianej pomocy, sposoby preparowania wiz, które uratowały życie ok. 6 tysięcy polskich Żydów.

Wspomina współpracę Sugihary z polskim wywiadem wojskowym i konspiracją, a także jego współdziałanie z konsulem honorowym Holandii, Janem Zwardendijkiem, oraz z Konsulem Generalnym Wielkiej Brytanii, Thomasem Prestonem, który wystawiał tym, którzy nie mieli paszportów, certyfikaty obywatelstwa polskiego, dzięki czemu japońskie wizy tranzytowe były w pełni wiarygodne, a w tym drugim przypadku były możliwe do wbicia w dokumencie. Wizy nie były potrzebne do Holenderskich Indii Zachodnich, ale były potrzebne tranzytowe wizy japońskie, by przejechać przez Rosję.

Autor podkreśla, że pierwszą żoną Sugihary była Rosjanka, pochodząca z Syberii, Klaudia Apołłonowa, z którą rozmowa została opublikowana w książce, a japoński dyplomata jest jedynym Japończykiem, uhonorowanym w 1985 roku przez Instytut Yad Vashem, tytułem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”.

Na uwagę zasługują opublikowane w książce listy uratowanych Żydów lub ich potomków, głównie z Krakowa oraz ich życiorysy. Autor utrzymywał z nimi i nadal utrzymuje kontakt korespondencyjny. Poza tym, w książce są bardzo interesujące zestawienia, przedstawiające, np. ludność żydowską w krajach Europy przed 1939 rokiem, czy tzw. lista Sugihary czyli kalendarium wydawanych wiz.

Po wojnie Sugihara został usunięty karnie z japońskiej służby dyplomatyczne z powodu wydania Żydom wiz bez zezwolenia japońskiego MSZ.

Wartość tej książki wzbogaca kolekcja unikalnych zdjęć Sugihary, zarówno prywatnych jak i służbowych, a także reprodukcje znaczków, wydanych z podobizną bohaterskiego konsula, przez poczty całego świata.

                                                                                       Jacek Potocki

Aleksander B. Skotnicki, „Chiune Sugihara. Konsul, który ratował Żydów”. Wydawnictwo „Aromat Słowa”, Kraków 2021, s. 317.

W wydaniu nr 239, październik 2021, ISSN 2300-6692 również

  1. RELIGIA DECYDENTA

    Prymas Wyszyński o rewolucji
  2. WIATR OD MORZA

    Dokąd idziemy i po co zmierzamy
  3. FILOZOFIA I DYPLOMACJA

    Rosja, Chiny i talibowie
  4. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Rodzina
  5. HISTORIA DECYDENTA

    Bohaterstwo polskich pilotów
  6. KRAJOWY INSTYTUT KONTROLI BIZNESOWEJ

  7. WARSZAWA DECYDENTA

    Pałac Saski: stare fotografie
  8. RELIGIA DECYDENTA

    Upadek Kościoła w USA
  9. PRZYSZŁOŚĆ ŚLĄSKA

    OZE i nowe technologie
  10. KRYMINAŁ DECYDENTA

    Dobry debiut
  11. HISTORIA DECYDENTA

    Odważny dyplomata
  12. DECYDENT GLOBTROTER

    Miejsca pod ziemią
  13. CO SIĘ W GŁOWIE MIEŚCI

    Kreatury
  14. WIATR OD MORZA

    Kupa mięci
  15. HISTORIA DECYDENTA

    Ważne zapiski