Ta dziewczyna, sanitariuszka 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej, została zamordowana przed ukończeniem 18 roku życia, czyli nielegalnie, w świetle prawa w 1946 roku, obowiązującego nawet jej oprawców.

O samej „Ince” jest w tym zbiorze jedynie kilka esejów, głównie znakomitego Tadeusza M. Płużańskiego, który napisał o walce „Inki” w oddziale majora „Łupaszki” oraz relacja świadka egzekucji „Inki”, ks. Mariana Prusaka, ur. w 1912 roku, który zmarł w 2008 roku, w wieku 96 lat.

Reszta esejów to przekaz dla młodego pokolenia, by naśladowało „Inkę”, jej niezłomność i wierność zasadom, wyniesionym z patriotycznego domu, by słowa „Inki”: „zachowałam się, jak trzeba”, stanowiły dla młodego pokolenia wskazówkę właściwego działania. Sporo esejów dało ich autorom okazję do tego, by napisać coś o sobie, o swoich bliskich.

Z  książki wynika wyraźnie, że  „Inka” nie tylko została zamordowana przez stalinowskich oprawców, ale i została pochowana w tajemnicy w nieznanym miejscu, a miejsce jej pochówku zostało odnalezione dopiero we wrześniu 2014 roku, przez zespół IPN, pod kierunkiem profesora Krzysztofa Szwagrzyka, natomiast oficjalne potwierdzenie odnalezienia zwłok „Inki” nastąpiło dopiero w 2015 roku. Trudno było znaleźć miejsce pochówku „Inki”, gdyż oprawcy, głównie sowieccy wywiadowcy, dążyli do tego, by wszyscy zapomnieli o niej, by jej nazwisko nigdy nie pojawiło się w polskiej przestrzeni publicznej. Ta książka ma podtytuł „Pamiętamy!” i jest tylko jedną z form trwałej pamięci o młodej bohaterce.

Tadeusz M. Płużański, wymienia nazwiska oprawców, którzy zamordowali „Inkę”. Nie zostali oni nigdy ukarani za swe zbrodnie, część uciekła w 1968 roku do Szwecji, gdzie głosiła wszem i wobec, że oskarżenia wobec nich o zbrodnie sądowe na Polakach są bezpodstawne, a oni  są ofiarami polskiego antysemityzmu.

Podobnych argumentów używa w Szwecji inny zbrodniarz sądowy, by uciec przed polską sprawiedliwością. Jest to Stefan, przyrodni brat znanego Adama.

Z reguły ludzie, którzy zamordowali „Inkę”, już nie żyją. „Inka” została upamiętniona licznymi pomnikami, patronatem szkół, tytułami honorowymi, filmami, sztukami teatralnymi.

Książka-memoriał. Na uwagę zasługuje cała, choć czytelnik powinien zainteresować się ogólnopolitycznym esejem Wojciecha Polaka „Danuta Siedzikówna – patriotyzm na dzisiejsze czasy”.

                                                                                              Jacek Potocki

Ks. Jarosław Wąsowicz SDB. ( red.) „Danuta Siedzikówna ^Inka^.Pamiętamy!” Wydawnictwo „AA”, Kraków 2020