W ponad milionowym Czelabińsku na Uralu deszcz meteorytów uszkodził trzy tysiące budynków i zranił 1142 osoby, w tym 258 dzieci. Straty ocenia się na ok. 33 miliony dolarów. Kawałki meteorytu leciały z szybkością 200-300 km/godz., a eksplozja miała 30-krotnie większą moc niż bomba atomowa, zrzucona na Hiroszimę. Meteoryt, który wybuchł nad Kubą, nie wyrządził większych strat.

Davos i Baku – 2.02

Co łączy górski kurort w pozbawionej dostępu do morza Szwajcarii z azerbejdżańskim portem Morza Kaspijskiego? Bogactwo obu krajów? Nie tylko. Światowe Forum Ekonomiczne w Davos od lat jest ważnym i prestiżowym wydarzeniem. W tym roku odbyło się po raz 43 (23-27 stycznia), gromadząc 2,5 tysiąca uczestników z ponad 100 krajów, w tym 50 czynnych i byłych przywódców państwowych i rządowych, 1,5 tysiąca biznesmenów i finansistów i wielu przedstawicieli światowych mediów.

Założeniem Forum jest dyskusja na temat głównych problemów współczesnego świata. W rzeczywistości jednak wymiana poglądów obejmuje prawie wyłącznie sprawy gospodarcze, takie jak klimat i kierunki inwestycji zagranicznych, brak równowagi fiskalnej, niedostateczna płynność na rynkach finansowych, a od kilku lat również kryzys strefy euro.

Ambicją wielu polityków jest pojawić się w tym szwajcarskim kurorcie i jak najlepiej zaprezentować swój kraj i… siebie. W Davos nie wolno nie być. W tym roku rzucała się w oczy obecność premiera Rosji, Dmitrija Miedwiediewa, który namawiał wielkie korporacje do inwestowania w swoim kraju, kanclerz Niemiec Angeli Merkel oraz premiera Wielkiej Brytanii, Davida Camerona.

Politycy są w Davos jednak z reguły w charakterze petentów. Od lat Forum jest zdominowane przez największe korporacje transnarodowe i banki i nie bez kozery z tego powodu jest uznawane za klub elitarny. By firma mogła pokazać się w Davos musi mieć dochód w poprzedzającym roku wyższy niż miliard dolarów. Jest to również klub poufny: zasadnicze rozmowy w Davos toczą się za kulisami, a nie w świetle jupiterów i pod nadzorem mediów. Uczestnicy Forum przyjeżdżają z Europy, Japonii i USA, reszta świata jest w Davos nieobecna. Przy eksponowaniu znaczenia spotkań w Davos raczej przemilcza się fakt, że jest to w istocie impreza bardzo dochodowa, przynosząca organizatorom ok. 300 mln USD rocznie. I jest to wyłącznie forum, gdzie wielki biznes spotyka się z politykami i ich „urabia” na swoją modłę.

Tegoroczne Forum zorganizowano pod hasłem: „Elastyczny dynamizm”, co ma oznaczać „umiejętność adaptowania się do zmieniającego się kontekstu i do odzyskiwania sił”. To enigmatyczne sformułowanie na pewno nie dotyczy ani pojedynczego człowieka, ani też ludzkości. Chodzi tu raczej o ponadnarodowy biznes, który w dobie kryzysu musi uelastycznić metody zapewnienia sobie zysków. Bo człowiek w Davos i jego problemy, zrodzone przez globalizację, są w Davos nieobecne.

Lukę tę powoli, ale skutecznie wypełnia Międzynarodowe Forum Humanistyczne w Baku, zwoływane od trzech lat w stolicy Azerbejdżanu. Jest to bardzo cenna inicjatywa prezydenta Ilhama Alijewa. Nie rezygnując z dyskusji o gospodarce, uczestnicy przede wszystkim koncentrują się nad pomijanymi w Davos humanistycznymi i kulturowymi aspektami rozwoju gospodarczego w warunkach globalizacji, takimi, jak rola mediów, wyzwania pod adresem tradycyjnych wartości, tożsamość kultury, wielokulturowość społeczeństw, dialog, współzawodnictwo i konflikty między religiami i grupami etnicznymi, podobieństwa i różnice kulturowe między Wschodem i Zachodem, migracje.

Bakijskie Forum jest bardzo młode, ale się rozwija. Ma się stać regularnym, corocznym spotkaniem. Nie jest nastawione na profity, w jego trakcie nie załatwia się transakcji biznesowych, ani nie poszukuje się zagranicznych inwestorów. W ubiegłorocznym forum pt. „XXI wiek: nadzieje i wyzwania”, wzięło udział ponad 700 wybitnych uczonych, ludzi kultury i polityki, w tym 10 byłych prezydentów i 11 laureatów Nagrody Nobla w różnych dziedzinach. O ile grono uczestników forum w Davos ogranicza się do Europy Zachodniej, Stanów Zjednoczonych i Japonii, to w Baku Wschód spotkał się z Zachodem, z Afryką, z Ameryką Łacińską, z Chinami, Europą Wschodnią i Południową, z Azją, w tym z Azją Środkową i ze światem arabskim. Wszyscy występują tam na równych warunkach i szukają rozwiązań. Azerbejdżan, w trudnej sytuacji utraty 20% swego terytorium w wojnie z Armenią w końcu ubiegłego stulecia, prowadzi politykę pojednania, a poprzez bakijskie forum na stałe wpisuje się do światowego dialogu międzykulturowego.

Jacek Potocki