Autor pisze we wstępie, że „jest to powieść o państwie”. Przez książkę przewija się młody gęślarz Täli, zwany Bartłomiejem, urodzony w Salzburgu, który potem przeszedł pod opiekę księcia Henryka.

W powieści, jak przystało na czasy Średniowiecza, jest wiele religii: życie klasztorne, mnisi, noclegi w bezpiecznych klasztorach. Jest też dużo płaczu oraz łez. Sporo miejsca w powieści zajmują stosunki Henryka z siostrą Gertrudą, która spędza swe lata w klasztorze, choć korzysta z dworskich luksusów. Jest to oczywiste, gdyż klasztor otrzymał z jej tytułu solidne wiano. Poza tym, jest to córka króla, a więc na klasztor spada też i pewien splendor.

Autor nie zapomina o międzynarodowych ramifikacjach dworskich w Europie i pisze o nich wiele. Ale najważniejszy w tym tłumie władców jest cesarz rzymski narodu niemieckiego, Konrad III, wokół którego oscylują różni władcy, w tym król Hiszpanii, Alfons VII, który wżenił się w rodzinę cesarza niemieckiego poprzez swój mariaż z księżniczką Richenzą. Henryk nie ożenił się, choć może  wydać się czytelnikowi, że zakochany był w księżnej Wierzchosławie, córce księcia kijowskiego i nowogrodzkiego Wsiewołoda; gdyż do Wierzchosławy wzdychał często i bardzo rozpaczał po jej śmierci.

Autor nie milczy o układach władzy na ówczesnych ziemiach polskich. Wspomina rządy i koronę Bolesława Szczodrego i jego spór z biskupem Szczepanowskim, pisze też o wysiłkach Henryka w celu zdobycia korony, o nowym zajęciu Gertrudy, siostry Henryka. A sama korona? Szczodry w grobie miał jedynie złotą obręcz, którą Henryk zabrał, kiedy odkopał grób.

W powieści pojawia się Fryderyk Barbarossa. Wizyta Henryka i Fryderyka u umierającego cesarza Konrada III. Incydent Henryka z Żydówką Judką i śmierć tej ostatniej. Henryk jej nie obronił. Wizyta Henryka w Rzymie i spotkanie z otoczeniem papieża i z królem Rogerem na Sycylii. Następnie, wizyta Henryka w Ziemi Świętej i rozmowy z królową Jerozolimy, Melisandą. Porwanie przez nią Täliego i uwolnienie go przez Henryka.

Polska: Täli w Sandomierzu, rola templariuszy, uwagi otoczenia Henryka na temat organizacji życia w Sandomierzu, działalność księcia Kazimierza, brata Henryka, który rozmawiał z Mieszkiem Starym na temat roli Kazimierza. Pokładziny księcia Kazimierza na zamku w Wiślicy. Potem zdrada ze strony najbliższego otoczenia Henryka, który wyrzuca obręcz-koronę, daleko od siebie.

Jest to dobra powieść historyczna o wiekach dawnych. Autor analizuje w niej kandydata na władcę. Czy tak niezdecydowany człowiek może być dobrym władcą? Czy nie obraca się on przez cały czas w świecie iluzji? Władcę mogą charakteryzować też posunięcia mało popularne.

                                                                                              Jacek Potocki

Jarosław Iwaszkiewicz, „ Czerwone tarcze”. Wydawnictwo „Marginesy”, Warszawa 2021, s. 418