Osoby: Goldberg i Rapaport
 
Goldberg: Dzień dobry panu, panie.

Katalońskie refleksje – 8.05

Początek maja to dla nas, Polaków, najdłuższa majówka nowoczesnej Europy. Święto Pracy, Święto Flagi, Święto Konstytucji 3 Maja w zestawieniu z sobotą i niedzielą dają w najkorzystniejszym układzie nawet kilkanaście wolnych dni, gdy umiejętnie je połączyć ledwie kilkoma dniami urlopu. Ot, w tym roku większości wystarczyły trzy, aby wypoczywać dni dziewięć.

Rodacy ruszyli więc w Polskę i w świat. Każda podróż wiąże się jednak z mniejszym lub większym stresem. W Warszawie wygrali ci, którzy zostali w domach. Na ulicach pusto, w sklepach pusto, a i nerwy, które puszczają powracającym w korkach na drogach i w zatłoczonych pociągach, u zwolenników domowych pieleszy w pełnym relaksie…

My, tzn. moja żona i ja, ruszyliśmy w planowaną od kilku lat podróż do Hiszpanii, odwiedzić przyjaciół, którzy przed kilku laty, po kilkudziesięciu latach mieszkania w Londynie, przenieśli się w okolice Barcelony. Na temat stolicy Katalonii nasłuchałem się wiele od osób, które – w przeciwieństwie do mnie – już tam były. Że Gaudi, że Rambla, że Diagonal, że kamienice, że sklepy, że pięknie i przyjemnie… Gdy bywali w świecie znajomi dowiadywali się o naszym zamiarze, to ochom i achom nie było końca, a to, że sami będziemy zachwyceni, to pewne jak… Dawniej człowiek napisałby, że pewne, jak w banku. Ale dzisiaj? Po tym, co wydarzyło się przed kilku laty w świecie finansów, a co ciągle nie ma końca, takie porównanie pewności, to raczej ponury żart… Więc pozostanę przy zapewnieniu (trawestując pewnego prezesa pewnej partii), że miała być to pewna pewność…

Sam byłem bardzo ciekaw, jak wypadnie porównanie targanej kryzysem gospodarczym Hiszpanii z osławioną „zieloną wyspą”. Chciałem napisać „hiszpańskiej Katalonii”, ale powstrzymałem się w ostatniej chwili, bo u Katalończyków miałbym przechlapane nie tylko ja, ale i moi potomkowie do iluś tam pokoleń naprzód. Bo o ile z każdej mapy wynika, że Katalonia to część Królestwa Hiszpanii, to Katalończycy chyba o tym nic, albo prawie nic nie wiedzą. Hiszpańskiego uczą się w szkołach jako języka obcego, nigdzie też nie zobaczy się hiszpańskiej flagi, a katalońska będzie zawsze przed oczami bez względu na to, w którą stronę je zwrócimy. Na dokładkę bardzo często flagę tę ozdabia napis, oczywiście po katalońsku: „CATALUNYA – nou estat d’Europa”, czyli że Katalonia jest nowym państwem Europy…

Poza tym Katalończycy uważają, że to oni utrzymują Hiszpanię, która jest dla nich oczywistym ciężarem i że gdyby nie to, to Katalonia byłaby już dawno co najmniej mocarstwem gospodarczym. Świadczy to o dużej skromności jej mieszkańców. Gdyby nie ona, to uznaliby swój kraj nie za mocarstwo, ale za supermocarstwo gospodarcze, co w ich mniemaniu uniemożliwia jedynie balast w postaci reszty Królestwa. Ostatnio samouwielbienie Katalończyków zostało jednak wystawione na próbę nie lada. Mało lubiany, oględnie rzecz ujmując, w Katalonii Real wygrał rewanżowy mecz z dortmundzką Borussią, choć z rywalizacji o finał w Lidze Mistrzów odpadł. Natomiast wielbiona FC Barcelona na swoim uświęconym Bernabeu przegrała z monachijskim Bayernem w meczu rewanżowym i również odpadła z LM. Katalończycy przyjęli tę klęskę z pełną godności, wyzywającą i wyniosłą rezygnacją, sukcesu „królewskich” po prostu nie zauważając.

Ale ja nie o tym chciałem… Barcelonę znalazłem jako miasto piękne i eleganckie, świetnie zaprojektowane, a jako takie przyjazne dla mieszkańców i przyjezdnych. Uwielbiam łazić po miastach, które odwiedzam. W Barcelonie nie było inaczej. Tak sobie łażąc porównania z Warszawą nasuwały się same. Tam gęsta siatka dobrze zaplanowanych ulic w większości z ruchem jednokierunkowym. W związku z tym na ulicy, którą dojeżdżamy do skrzyżowania, po tej stronie, w którą można skręcić na owym skrzyżowaniu jest słupek ze strzałką informującą o numerze pierwszego budynku i kierunku, w którym wzrastają. W ten sposób wiadomo, że jeżeli przy lewym krawężniku ulicy, którą jedziemy nie ma strzałki, to wiadomo, że w lewo na tym skrzyżowaniu nie możemy skręcić. To sprawia, że w Barcelonie nie ma korków. Nie ma ich także dlatego, że nie parkuje się gdzie się komu podoba, mimo tego, że nikt nie wpadł tam na to, aby opalikować wszystkie ulice, uniemożliwiając wjazd na chodnik. W Barcelonie parkuje się na dość skąpo wyznaczonych miejscach przy krawężnikach, ale przede wszystkim podziemnych parkingach. Wiele z nich powstało przy okazji budowy metra. Wszędzie tam, gdzie budowano je metodą odkrywkową na odpowiednio wzmocnionym tunelu powstały parkingi, a na nich dopiero układano asfalt. I tak np. na, a raczej pod Passeig de Gracia (przy której stoją Casa Mila, zwana La Pedrera i Casa Batllo), na tunelu metra może parkować kilka tysięcy samochodów. W Warszawie można było takie rozwiązanie zastosować, ale… Żeby coś wymyśleć, trzeba myśleć. Władz Warszawy pod kierownictwem absolutnie niekompetentnej Hanny Gronkiewicz-Waltz na to nie stać.

Z drugiej jednak strony barcelończyków nie stać na fantazję warszawiaków. Nasi, na szczęście nie wszyscy, czują się wyzwolonymi artystami i sprejują każdą wolną powierzchnię ze szczególnym uwzględnieniem murów dopiero co odnowionych kamienic. W Barcelonie tamtejsi sprejowcy swoją twórczość uprawiają TYLKO i WYŁĄCZNIE na metalowych żaluzjach witryn sklepowych. Jest to duże ograniczenie dostępu do tej twórczości, bo widoczna jest ona dla przechodniów w godzinach wieczornych i nocą, gdy sklepy są zamknięte, a żaluzje opuszczone. Dziwne…

Dziwne było dla mnie i to, że nikt w Barcelonie nie wpadł na to, że można reklamową szmatę rozwiesić na każdym budynku, wzbogacając z ten sposób miejską nudę, co w Warszawie jest na porządku dziennym. Łażąc ulicami Barcelony nigdzie nie spotkałem się z tak charakterystyczną dla Warszawy inwencją i aktywnością biznesową jej mieszkańców. Proszę sobie wyobrazić, że na żadnym słupie, latarni, na żadnym przystanku autobusowym, ani na żadnej ścianie nie zauważyłem nawet jednego ogłoszenia, anonsu reklamowego niezwykłej urody, przyklejonego byle jak, byle trwale, jak to widzimy w każdym miejscu naszej stolicy. Pomyślałem sobie, że ten kryzys gospodarczy musiał im nieźle podciąć skrzydła. Kompletnie siedli z tej rezygnacji. Kolejnym tego potwierdzeniem było to, że nie mogliśmy spotkać choć jednego samochodu, który miałby zatkniętą za wycieraczkę lub wetkniętą pod uszczelkę szyby w drzwiach tak charakterystyczną dla warszawskich ulic kolorową karteczkę z zaproszeniem od Moniki, Klaudii, czy Marioli. Zamiast tego czystość i elegancja…

Ale na koniec zjawisko, którego nie znaliśmy w takim wydaniu… Do Barcelony przyjechaliśmy z przyjaciółmi, o których wspomniałem na wstępie. Przyjechaliśmy ich samochodem na brytyjskich numerach rejestracyjnych, co jest ważną wskazówką. Zanim dotarliśmy do miejsca zakwaterowania, troszkę kręciliśmy się w poszukiwaniu miejsca do zaparkowania. Nagle usłyszeliśmy jakiś hurgot. Kilkadziesiąt metrów dzieliło nas od hotelu, w którym mieliśmy stanąć. Po ich przejechaniu okazało się, że mamy „kapcia” w prawym, tylnym kole. W momencie, gdy zaczęliśmy wypakowywać bagaże podjechał samochód, a jego kierowca zaproponował nam, że tuż, tuż za rogiem jest wulkanizator i że on nas chętnie zaprowadzi. Nie skorzystaliśmy. W godzinę później jechaliśmy już na „dojazdówce” do warsztatu wskazanego przez taksówkarza spod hotelu. Tam okazało się, że trzeba kupić nową oponę, bo ta zdefektowana nie nadaje się do wulkanizacji, gdyż została przecięta na boku na długości ponad dwóch centymetrów. Nie było alternatywy, 230 euro i nowy Goodyear był zamontowany. Ale podczas montażu usłyszeliśmy, że nasz „kapeć”, to nie był przypadek, jak i przypadkiem nie była oferta pomocy złożona przez „przypadkowego” kierowcę. Okazało się, że poza kradzieżami kieszonkowymi, które są plagą Barcelony, jej znakiem charakterystycznym jest polowanie na opony samochodów na obcych rejestracjach. Do takiego samochodu podjeżdża skuter (jeździ ich tysiące, więc nie zwraca się na „plączące” się wśród samochodów), jego kierowca ostrym narzędziem przecina bok opony i odjeżdża. Jadący za nim wspólnik oferuje przy najbliższej okazji „pomoc”. Gdy z niej się skorzysta można trafić do warsztatu, z którym „współpracują”, ale można też trafić w jakieś ustronne miejsce, gdzie można stracić znacznie więcej, niż tylko koszty nowej opony…

I CO TERAZ? Tak mi się ta Barcelona spodobała, że planuję rychłe jej ponowne odwiedzenie, ale na pewno nie samochodem…

MAREK J. ZALEWSKI