Jest to fikcja literacka, gdyż w rzeczywistości pisarz w czasach rewolucji został zesłany na wieś, ale studia w USA odbył dopiero po jej zakończeniu, gdyż w czasach rewolucji do Chin się nie wjeżdżało, a Chińczycy stamtąd nie wyjeżdżali, zwłaszcza zaś na stypendium do USA.

Nasz bohater pracuje w fabryce wytwarzającej tofu i jest przez dłuższy czas prześladowany przez towarzyszkę dyrektor, która podejrzewa go o stworzenie sprośnego rysunku, ją przedstawiającego. Pisarz przedstawia swoje rzekome przeżycia w fabryce, związane z erotyką w postaci czysto fizycznej. Tak on rozumie słowo „miłość”.

Na uwagę zasługują tzw. sesje szkoleniowe, które prowadzi z bohaterem młoda tow. komisarz. Przebieg tych sesji jest charakterystyczny dla okresu rewolucji kulturalnej, a jej wynikiem ma być uznanie się bohatera za „wroga ludu”. W rzeczywistości, dochodzi do zbliżenia tow. komisarz i naszego bohatera; do zbliżenia fizycznego, dość szczegółowo opisanego, natomiast politycznie bohater powieści i tow. X. Haiyng znajdują się nadal na przeciwstawnych pozycjach. Przy okazji, bohater przypomina sobie i czytelnikom swój dawny romans z pewną studentką, której nazwiska nawet nie znał, przypomina też fakty z poznania swojej żony. Pisze o pobycie z nią na stypendium w USA oraz gdzie indziej, za granicą. Ale to są już wspomnienia z późniejszych lat.                                                                Interesująca jest konstrukcja powieści: koncentrowanie się na bzdetach i głupotach w czasach rewolucji kulturalnej, która przecież miała w założeniu jej twórcy, Przewodniczącego Mao, zmienić Chiny na lepsze. Ta powieść pokazuje, do jakich nonsensów oraz do jakiego bezprawia wówczas dochodziło, zwłaszcza w przypadku poszczególnych obywateli.

Powieść tę należy koniecznie przeczytać: do dzisiejszego dnia ani ta powieść, ani jej autor nie są ulubieńcami tamtejszych władz, z powodu przedstawionej na jej kartach prawdy o zakłamaniu i pustosłowiu, jakie panowały w czasach rewolucji. O prawdziwej miłości raczej było wówczas trudno mówić. Stąd autor nawet we wstępie pisze, że jest „to książka o pożądaniu”.

                                                                                                 Jacek Potocki

Wang Xiaobo. „Miłość w czasach rewolucji”. Tłum. Katarzyna Sarek. Wydawnictwo „Państwowy Instytut Wydawniczy”, Warszawa 2019