Established 1999

RELIGIA DECYDENTA

25 czerwiec 2021

Konstruktywny dialog

Jest to książka o dialogu religijnym między katolicyzmem a judaizmem, prowadzonym przez papieża-emeryta Benedykta XVI i naczelnego rabina Wiednia, Arie Folgera.

W większości przypadków, teksty opublikowane w książce były już drukowane wcześniej, albo w publikacjach teologicznych katolickich albo judaistycznych. Obaj rozmówcy nie odeszli w najmniejszym stopniu od treści swych religii, okazując zrozumienie i otwartość dla argumentów drugiej strony.

Rabin nie ukrywał mocnego przywiązania ortodoksyjnych Żydów do praw judaizmu. Jeśli coś im w dialogu nie pasuje, ograniczają ten dialog, oczekując od drugiej strony dialogu zrozumienia i ograniczenia tego dialogu.

Na uwagę czytelników zasługuje wstęp rabina Folgera, w którym podkreśla on pozytywny stosunek papieża-emeryta dla żydowskiej Biblii oraz dla uznania przez niego motywów, dla których Żydzi nie widzą w Jezusie Mesjasza. Rabin nie kryje swego stosunku do dwóch dalszych tez papieża, takich jak świeckość państwa Izrael, deklarowana w jego deklaracji niepodległości oraz nadzieja kontynuowania dialogu teologicznego. Rabin  wyjaśnia, że inny niż oczekiwano, charakter państwa Izrael jest znakiem trwającego przymierza Boga z Izraelem, natomiast rabin jest przeciwny kontynuacji dialogu teologicznego, ze względów religijnych. Jest jednak gotów do omówienia pewnych aktualnych tematów.

Drugi wstęp jest wykładem Elio Guerriero. Autor wyraża wręcz radość z powodu zakończenia uprzedzeń oraz z powodu wypracowania chrześcijańskiej myśli o judaizmie  na podstawach wspólnych. Następnie podaje czytelnikom dane o przebiegu dialogu i o roli w nim papieża-emeryta, odrzucając teorię zastępstwa (substytucji), zgodnie z którą chrześcijaństwo zajęło miejsce Izraela jako lud wybrany. Guerriero przytacza też dokumenty katolickie, dotyczące dialogu, a papież-emeryt raz jeszcze przypomina zasadnicze stanowisko judaizmu na temat Mesjasza, który miał przynieść światu pokój, którego przecież Chrystus nie przyniósł (był Holocaust i Auschwitz).

Dalej, papież analizuje ustalenia II Soboru Watykańskiego, a głównie rozdziału 4. deklaracji w sprawie stosunków Kościoła z religiami niechrześcijańskimi. I wniosek: judaizm nie jest religią wśród innych religii, lecz jego sytuacja jest szczególna i jako taką musi ją uznać Kościół. Papież rozwija sprawę zastąpienia (substytucji) oraz tzw. obietnicę ziemi, a także przymierza między Bogiem a Izraelem, które nigdy nie zostało odwołane, na co zwraca uwagę w dalszej części książki rabin Folger.

Rabin podkreśla autonomiczny charakter judaizmu i chrześcijaństwa konstatując, że Kościół nie prowadzi ani nie popiera żadnej zinstytucjonalizowanej pracy misyjnej, skierowanej bezpośrednio do Żydów. Natomiast papież-emeryt podkreśla konieczność prawidłowego rozumienia Biblii narodu żydowskiego. Z kolei, rabin Folger wspomina, że obie religie mają w swym centrum Biblię żydowską i podkreśla, że punkt religijny nie może być całkowicie nieobecny w państwie Izrael: choćby w przypadku masowego powrotu na Syjon Żydów z całego świata.

Ważną częścią publikacji są dokumenty na temat dialogu, zamieszczone na końcu książki.

Jest to ważna publikacja. Na jej kartach zostało wiele spraw wyjaśnionych, a niektóre zostały wyjaśnione do końca.

                                                                                              Jacek Potocki

Benedykt XVI w dialogu z rabinem Arie Folgerem. „Żydzi i chrześcijanie”. Tłum. Marcin Masny. Wydawnictwo „AA”, Kraków 2021, s. 143.

W wydaniu nr 235, czerwiec 2021, ISSN 2300-6692 również

  1. RELIGIA DECYDENTA

    Konstruktywny dialog
  2. LEKTURY DECYDENTA

    Daleka choć bliska wojna domowa
  3. FILOZOFIA I DYPLOMACJA

    Trójkąt USA-Rosja-Chiny
  4. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Geniusz
  5. HISTORIA DECYDENTA

    Makabryczne zbrodnie na Polakach
  6. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Bajka dla dorosłych
  7. LEKTURY DECYDENTA

    Japonia od wnętrza
  8. HISTORIA DECYDENTA

    Wielki władca
  9. THRILLER DECYDENTA

    Operacja "Smirno"
  10. WIATR OD MORZA

    Polscy proletariusze
  11. LEKTURY DECYDENTA

    Patologia po szwedzku
  12. WIERSZOWNIA DECYDENTA

    Butaprenowy pies
  13. RELIGIA DECYDENTA

    Prymas niezłomny
  14. CO SIĘ W GŁOWIE MIEŚCI

    Co widać z jakiego dystansu
  15. WIATR OD MORZA

    Wyspa Estyjska
  16. ALBA LACH HERITAGE

    Wojenna miłość