Established 1999

POLITYKA DECYDENTA

22 lipiec 2020

Więzi transatlantyckie

Książka traktuje o stosunkach europejskich państw zachodnich ze Stanami Zjednoczonymi.

Państwa Europy Środkowo-Wschodniej zostały w niej wspomniane „przy okazji”, natomiast relacje z Rosją i z ZSRR szczątkowo.

Stany Zjednoczone od swojego zarania związane były z Europą: autorzy wiele piszą o powstaniu USA, jako związku byłych kolonii brytyjskich, już niepodległych. Wspominają również o roli Hiszpanów i Francji na kontynencie amerykańskim w tamtym okresie, piszą o pozycji osadników, głównie z Europy, o ingerencji Wielkiej Brytanii w życie amerykańskiej kolonii, o przymierzu francusko-amerykańskim, które pomogło byłym koloniom brytyjskim w uzyskaniu niepodległości.

W książce wyjaśniono rolę tzw. doktryny Monroe’go. Autorzy piszą o wielowymiarowym charakterze stosunków amerykańsko-brytyjskich, bazujących na relacjach inwestycyjno-finansowych, chociaż Brytyjczycy wówczas zamknęli dostęp statkom amerykańskim do brytyjskich Indii Zachodnich. Autorzy wspominają o rozroście terytorialnym Stanów Zjednoczonych, o aneksjach sąsiednich obszarów, o wojnie secesyjnej, w czasie której obie strony amerykańskiego konfliktu dążyły do pozyskania europejskich sojuszników. Piszą też o amerykańskich dążeniach do uregulowania stosunków z Wielką Brytanią, o działaniach Prus wobec USA, o roli Chin i o amerykańskiej „polityce otwartych drzwi” wobec Chin.

Wreszcie dwie wojny światowe: I wojna i dążenie USA, które początkowo ogłosiły neutralność, do pokojowego uregulowania sporów, którą to zasadę głosił „kaznodziejsko” nastawiony prezydent Wilson, pod koniec wojny, z przyczyn wymienionych w książce, Amerykanie przystąpili do działań. I II wojna: najpierw neutralne USA, następnie wspierające Europę, w końcu, walczące po stronie aliantów, kiedy to Japończycy napadli na flotę amerykańską w Pearl Harbour.

Po II wojnie USA stały się supermocarstwem światowym: NATO, konfrontacyjne stosunki z ZSRR, plan Marshalla. Amerykanie zachęcają Europę do politycznej i ekonomicznej integracji, której bezpieczeństwo ma zagwarantować amerykańska obecność na kontynencie europejskim. Potem wojna w Wietnamie i rola handlu międzynarodowego (negocjacje dotyczące GATT, WTO).

Omówienie roli kolejnych prezydentów USA w dialogu z Europą, z uwzględnieniem obecności wojsk amerykańskich w Europie, głównie w RFN. Czytelnikowi może w toku obecnego zalewu informacyjnego, pojawić się pytanie: po co te wojska są? Odpowiedź na nie uzyskać można analizując moment ich pojawienia się w Europie: wojska te mają pilnować, by Niemcy nigdy więcej nie dokonały agresji! Po zakończeniu zimnej wojny nie mają one już charakteru konfrontacyjnego wobec ZSRR. Stąd interesujące rozważania autorów o kolejnych wojnach USA: Irak, Afganistan, Bałkany (Kosowo, Bośnia) oraz o relacjach USA-Unia Europejska.

Na zakończenie książki opis rządów aktualnego prezydenta i pytanie na czele końcowego rozdziału: czy ten okres oznacza schyłek wspólnoty transatlantyckiej, biorąc pod uwagę liczne rozbieżności między USA a Europą – porozumienie z Iranem, Gazociąg Północny czyli Nord Stream? Autorzy uważają, że nie, gdyż współzależności transatlantyckie są nadal silne, chociaż pojawiają się hamujące efekty negatywne.

Jest to książka bardzo na czasie, z uwagi na obecnie coraz częściej stawiane pytanie: co będzie dalej z relacjami USA-Europa Zachodnia?

                                                                                              Jacek Potocki

Paulina Matera, Rafał Matera. „USA-Europa. Historia współzależności”. Seria „Krótkie wprowadzenie” nr 23, „Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego”, Łódź 2020, 198 str.

W wydaniu nr 224, lipiec 2020, ISSN 2300-6692 również

  1. HISTORIA DECYDENTA

    Niepełnoletnia, zamordowana
  2. SZTUKA DECYDENTA

    Samotna obywatelka świata
  3. POLITYKA DECYDENTA

    Więzi transatlantyckie
  4. HISTORIA DECYDENTA

    Przed rozbiorami
  5. DECYDENT GLOBTROTER

    Jedziemy na Maltę
  6. DECYDENT SNOBUJĄCY

    Obalanie flaszki
  7. DECYDENT SNOBUJĄCY

    Prawdy i kity
  8. WIATR OD MORZA

    Kondolencje dla Pana Prezesa
  9. HISTORIA DECYDENTA

    Wojna polsko-bolszewicka
  10. FILOZOFIA I DYPLOMACJA

    Co dalej na Kaukazie Południwoym?
  11. DECYDENT POLIGLOTA

    Takiej książki jeszcze nie było
  12. HISTORIA DECYDENTA

    Hitler po latach
  13. PRACA DECYDENTA

    Inny świat
  14. HISTORIA DECYDENTA

    Zamordowany
  15. WIATR OD MORZA

    Mamy przekopane!
  16. ANTYKWARIAT DECYDENTA

    Intrygujący świat
  17. CO SIĘ W GŁOWIE MIEŚCI

    Honor straceńców
  18. RELIGIE DECYDENTA

    Wiara i praca