Established 1999

LEKTURY DECYDENTA

21 luty 2022

Odpowiedź

Autor stara się odpowiedzieć na pytanie, dlaczego Polska nie jest krajem bogatym, a Polacy są raczej biedni.

Zaczyna książkę od przypomnienia historii naszego kraju oraz wskazuje jej różne plusy i minusy, a także ukazuje inne kraje, znajdujące się w gorszej sytuacji, niż my. Według Eurostatu czyli Urzędu Statystycznego Unii Europejskiej, gorzej przedstawiają się Belgia i Wielka Brytania oraz Francja, a w regionie, w skrajnym ubóstwie żyje więcej osób niż w Polsce w Rumunii, Bułgarii i Grecji, gdzie wymienione przez autora podstawowe potrzeby było ludziom trudniej zaspokoić niż w Polsce. Natomiast Eurostat, uznaje za ubóstwo niemożność zaspokojenia 13 potrzeb, bez których zaspokojenia współczesnemu człowiekowi trudno jest egzystować. Ma to nie być związane z wysokością dochodów, ani z posiadaniem majątku trwałego.

Autor pisze o wytworzeniu po II wojnie tzw. pseudoetosu pracy. Autor zwraca uwagę na długość czasu pracy w Polsce, która niejednokrotnie przekracza długość czasu pracy w innych krajach, natomiast PKB Polski per capita wynosi 68% PKB unijnego, nie wygląda to bardzo źle, ale dystans, jaki dzieli Polaków od mieszkańców innych krajów UE jest ciągle duży. Oblicza się, że dorównanie bogactwu Niemiec, zajmie Polakom ponad 50 lat. Polacy nie bogacą się z powodu niskiej płacy minimalnej. Ważny jest też koszyk zakupów, czyli co za tę płacę można kupić. Ta rozpiętość dochodów, dla nas niekorzystna, datuje się od dawna: tak było w państwie feudalnym, w czasie rozbicia dzielnicowego, po zjednoczeniu państwa Polska nie miała dostępu do morza i narodził się kryzys z powodu Zakonu Krzyżackiego i Jana Luksemburskiego. Temu ostatniemu, za wygaszenie sporu, Polski monarcha musiał zapłacić sporą sumę pieniędzy.

Autor wspomina zasługi Kazimierza Wielkiego i epidemię dżumy, która zahamowała rozwój gospodarczy całej Europy. Andegaweni i pierwsi Jagiellonowie, a także przywileje dla szlachty i polityka ostatnich Jagiellonów, problemy z Gdańskiem i z Krzyżakami. Upadek Polski, po wygaśnięciu dynastii Jagiellonów. Tzw. wolne elekcje i obcy monarchowie; wojny Polski z Rosją. Powstanie Kozaków i potop szwedzki: straty terytorialne, niesławne działania magnatów i wojny wewnętrzne, które wpłynęły na znaczne obniżenie poziomu życia Polaków.

„Liberum veto” i próby reformowania państwa przez króla Jana III Sobieskiego. Agonia państwa za Wettynów i stronnictwa magnackie. Niski poziom życia intelektualnego Polaków. Rozbiory Polski i jej ostatni monarcha. Konstytucja 3 Maja. Rządy zaborców: rozbicie państwa, zadłużenie majątków, zwłaszcza w zaborze rosyjskim. Powstania niepodległościowe i wzrost liczby ludności na ziemiach polskich, rozwój gospodarczy, w tym komunikacji. W końcu 19 wieku ziemie polskie znacznie odstawały od Zachodu Europy. Spadki produkcji w czasie I wojny światowej, zwłaszcza w przemyśle mineralnym.

Autor przypomina czytelnikom odzyskanie przez Polskę niepodległości, po 123 latach niewoli. Rola wielkich mocarstw oraz problemy z integracją gospodarczą kraju. Duże wydatki wojskowe 1939 rok i brutalna okupacja niemiecka oraz radziecka. Katyń i zsyłki. Bilans: Radzieccy zamordowali ponad 570 tys. Polaków.

Konferencje międzynarodowe bez udziału Polski. Wysokość reparacji niemieckich ustalono na 20  mld USD, a rząd polski zrzekł się ich pobierania z dniem 1 stycznia 1954 roku. Towarzysze radzieccy wywozili z Polski wszystko, co się dało, o czym autor pisze. Powstanie Warszawskie, według autora, w sposób istotny przyczyniło się do powojennej nędzy Polaków. A, według Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy, wyceniono je na 45,3 miliarda USD, według kursu w 2004 r., natomiast ogół strat wojennych, według wartości z września 2006 roku, wyniósł prawie 11 bilionów zł.

Okres komunizmu (1944-1989), czyli okres PRL, dość dokładnie omówiony przez autora. Dochód na głowę w PRL wynosił wówczas połowę dochodu na głowę na Zachodzie. Reglamentacja artykułów żywnościowych. Praca słabo zorganizowana i nisko opłacana. Strajki, „Solidarność” i stan wojenny. Z powodu kryzysu na Zachodzie dochód na głowę w Polsce poszybował do 9040 USD, ale nadal był o połowę niższy, niż na Zachodzie. Przekazanie władzy Tadeuszowi Mazowieckiemu i „gruba kreska”, ustawa Mieczysława Wilczka, gospodarka rynkowa i błędy poszczególnych koalicji rządowych oraz różne afery.

Jest to książka, która pragnie odpowiedzieć na tytułowe pytanie. Jej autor informuje czytelnika o pogłębianiu się tytułowej kwestii w całej historii Polski. I będzie ją trudno szybko skorygować.

                                                                                              Jacek Potocki

Przemysław Słowiński, „Dlaczego nie jesteśmy bogaci. A Polacy ciągle mają pod górkę”. Wydawnictwo „Fronda”, Warszawa 2021, s. 423

W wydaniu nr 243, luty 2022, ISSN 2300-6692 również

  1. LEKTURY DECYDENTA

    Odpowiedź
  2. NOTATKI DO DNI PAMIĘCI

    Ставка больше чем жизнь
  3. KRYMINAŁ DECYDENTA

    Niespodziewane zakończenie
  4. WIATR OD MORZA

    Burdel
  5. UFO DECYDENTA

    Fantastyka białoruska
  6. LEKTURY DECYDENTA

    Węgry w czasie wojny
  7. WIERSZOWNIA DECYDENTA

    Knur
  8. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Miłość jest zmienna
  9. HISTORIA DECYDENTA

    Obóz jeniecki
  10. CO SIĘ W GŁOWIE MIEŚCI

    Menda upierdliwa
  11. WIATR OD MORZA

    Izraelici epoki
  12. POEZJA DECYDENTA

    Rozterki tułacza