15 styczeń 2019
Zbrodniarz i panna
Anna Lerke, autorka tej książki, to Polka, urodzona w miejscowości Nowogród, niedaleko Łomży. Po agresji Niemiec na Polskę, trafiła do niemieckiego obozu koncentracyjnego, gdzie zmarły jej siostry i matka.
Podczas wizyty w obozie Ewy Braun, towarzyszącej Hitlerowi, Lerke poprosiła ją o pomoc i ta zabrała ją z obozu w charakterze służącej do luksusowej rezydencji Hitlera w Berghof, w Alpach Bawarskich. Tam Anna powoli zyskuje zaufanie narzeczonej Hitlera, która z biegiem czasu zaczyna się jej nawet zwierzać. Stąd ta książka, napisana zresztą po latach.
Oczywiście, słowa Ewy Braun ujawniają wiele niewiadomych z jej życia i nieco odsłaniają mroczne tajemnice Wodza, ale niekwestionowanym walorem książki są spostrzeżenia i uwagi samej Lerke.
Autorka opisuje luksusową rezydencję, jej personel, odwiedzających Berghof gości, rekrutujących się z najwyższych eszelonów Trzeciej Rzeszy. Lerke unikała Hitlera i widziała go zaledwie kilka razy z daleka i to, co o nim wie, dowiedziała się od Ewy i od koleżanek, też służących.
Natomiast interesujące są jej uwagi na temat samej Ewy Braun: wydaje się, że towarzyszka Adolfa cierpiała na tzw. dwubiegunowość, tzn. miała częste zmiany nastrojów. Ale w sumie była miła i lubiana, a Lerke nie mogła się nadziwić, że tak dobrze ułożona panienka mogła zadawać się z ohydnym zbrodniarzem i paranoikiem. Mało tego, z kart powieści wyraźnie widać, że Ewa darzyła Hitlera ogromnym uczuciem, co szczególnie było widoczne pod koniec wojny, gdy Armia Czerwona otaczała Berlin, a para przygotowywała się do zejścia z tego świata, ale Ewa prawie nigdy nie wtrącała się do polityki i niczego z Hitlerem nie załatwiała dla innych osób.
Natomiast w czasie wojny korzystała ona z wszelkich możliwości, jakie stworzył jej status narzeczonej dyktatora: jeździła za granicę na zakupy, ubierała się w najlepsze stroje. Przy okazji czytelnik dowiaduje się nieco o życiu intymnym pary: Adolf był w dużym stopniu zboczeńcem seksualnym, wyrabiał różne rzeczy, kiedy był z Ewą w sytuacjach erotycznych.
Wiele interesujących informacji i o bohaterach książki, i o sytuacji w III Rzeszy czytelnik znajdzie w wydzielonych ramkami częściach książki oraz zatrzyma się przy licznych zdjęciach; zresztą, Ewa Braun sama była zapaloną fotograficzką i nie rozstawała się z aparatem fotograficznym.
Jest to książka, którą pochłania się jak pasjonującą powieść kryminalną, mimo że czytelnik zna marny koniec losów pary bohaterów i ich niemieckiego otoczenia.
Jacek Potocki
Anna Lerke. „Spowiedź Ewy Braun. W cieniu Hitlera.” Wydawnictwo „Bellona”, Warszawa 2018
LEKTURY DECYDENTA
Blisko obywatela
Ta książka ukazuje się niedługo po wyborach samorządowych, czyli jest dość aktualna. więcej...