BIBLIOTEKA DECYDENTA
Zdobyć unikalny brylant
Miłośnicy książek z pewnością pamiętają bestseller Macieja Siembiedy „444”. Ten znakomity autor nie kazał im długo czekać na kolejny hit, gdyż ta książka takim hitem niewątpliwie jest. więcej...
Jest to powieść oparta na faktach z życia Lale tatuażysty z obozu koncentracyjnego w Auschwitz, o których autorka dowiedziała się od ich uczestnika w 2003 roku.
Lale, słowacki Żyd, trafił do Auschwitz w wielu 26 lat, w 1942 roku. Został tatuażystą czyli tatutował numery na rękach więźniom, przybyłym w kolejnych transportach: nie tylko Żydom, ale i Polakom, Romom, Rosjanom…
Na kartach powieści pojawia się komendant obozu, Rudolf Hoess, a w dalszych partiach złowieszczy dr Joseph Mengele, osławiony lekarz-morderca, zbrodniarz wojenny, który wstrzykiwał więźniom zastrzyki z fenolu i prowadził nad nimi zbrodnicze eksperymenty.
Rola tatuażysty, podległego obozowemu Wydziałowi Politycznemu wprawdzie wiązała się z przywilejami bytowymi w obozie: lepsze jedzenie, dodatkowe porcje, lepsze mieszkanie, ale Lale, tak jak inni więźniowie, w każdej chwili mógł zginąć z ręki zwyrodniałych esesmanów, którzy z reguły najpierw strzelali, a dopiero potem zadawali pytania. Takie przypadki śmierci bez powodu często miały miejsce w Auschwitz. Wierny opis strasznych warunków życia w obozie, walki więźniów o akcesoria codziennego bytu, ale i akty solidarności i pomocy, udzielanej potrzebującym. Kapo mówią po niemiecku z polskim akcentem, ale polscy rzemieślnicy dostarczają Lalemu różne, potrzebne rzeczy. Ale nie za darmo, tylko za ekwiwalent, a postaci pieniędzy lub biżuterii, wyszarpanej z niemieckich konfiskat, dokonanych ofiarom.
Lale poprzysiągł sobie, że ocaleje i tak się stało. W dużym stopniu był to skutek determinacji, związanego z uczuciem do więźniarki Żydówki – Gity Furman. Opis przebiegu tego związku za drutami jest wzruszający.
Nie mniej wzruszające są stosunki bohatera powieści z Romami, ofiarami zagłady na skalę zagłady Żydów.
Autorka pisze o „obozach w Polsce”, a nie w „okupowanej Polsce” i myślę, że zmiana tej terminologii może być bardzo trudna w mentalności powszechnej, o ile w ogóle będzie możliwa.
Jest to unikalna książka o obozie koncentracyjnym Auschwitz z bliska i o czasach zaraz potem, opowiedziana przez człowieka, bezpośredniego uczestnika tamtych tragicznych wydarzeń.
Jacek Potocki
Heather Morris, „Tatuażysta z Auschwitz”. Tłum. Kaja Gucio. Wydawnictwo „Marginesy”, Warszawa 2018
LEKTURY DECYDENTA
O co walczył polski żołnierz na Wschodzie
Są to opowiedziane, a następnie spisane wspomnienia Polaka, urodzonego na Litwie, wspomnienia żołnierza, patrioty z lat 1939-1945. więcej...