27 lipca 1953 roku podpisano porozumienie o zawieszeniu ognia. Do tej pory nie podpisano traktatu pokojowego. Właśnie mija kolejna rocznica zawieszenia broni.

Celebrować ją będą nie tylko Koreańczycy z północy, ale także ich „ojcowie chrzestni” – Rosja i Chiny. Rosję reprezentować będzie minister obrony Siergiej Szojgu, a Chiny członek Biura Politycznego Komunistycznej Partii Chin Li Hongzhong.

Korea Południowa też będzie obchodzić tę rocznicę, jako Narodowy Dzień Rozejmu i Weteranów Wojny Koreańskiej, a także jako rocznicę, która boleśnie podzieliła jeden naród.

Granica – ten podwyższony stopień. Fot. EP

Porozumienie z 27 lipca 1952 roku oficjalnie ustanowiło strefę zdemilitaryzowaną na granicy między Koreą Północną a Koreą Południową. Zanim doszło do podpisania porozumienia, trwała walka o każdego komunistycznego jeńca. Korea Północna i Chiny żądały powrotu każdego, ale nie każdy chciał wrócić. Ankieta przeprowadzona w kwietniu 1952 roku wśród jeńców ONZ, wykazała, że jeden na pięciu komunistycznych więźniów nie chciał repatriacji. Gdy przeprowadzono kolejną ankietę tylko 50 procent ze 140 tysięcy internowanych żołnierzy i cywilów chciało wrócić do Chin i Korei Północnej. Trudności w znalezieniu kompromisu w tej kwestii doprowadziły do zerwania negocjacji 25 kwietnia 1952 roku. Ustalanie warunków repatriacji trwało aż do roku 1953.

5 marca 1953 roku zmarł Józef Stalin i trzy tygodnie później chiński minister spraw zagranicznych Zhou Enlai oświadczył, że „teraz można powołać niezależną komisję repatriacyjną”.

Śmiertelność wśród jeńców rosła i kierownictwo ONZ również pragnęło szybkiego zakończenia wojny. Pierwszej wymiany chorych i rannych więźniów dokonano w ramach operacji „Little Switch”, w Panmundżom w dniach 20–26 kwietnia 1953 roku, co pozwoliło wznowić rozmowy pokojowe.

Osiągnięcie kompromisu w kwestii repatriacji było trudne. Prezydent Korei Południowej Syngman Rhee 23 czerwca 1953 roku nakazał zwolnić 27 tysięcy jeńców z Korei Północnej, którzy odmówili powrotu do ojczyzny. Komuniści zerwali negocjacje. Dopiero 27 lipca 1953 roku obie strony zgodziły się na niełatwy rozejm, który trwa do dziś.

PS Około 82 500 chińskich i północnokoreańskich jeńców wojennych zdecydowało się wrócić do swoich krajów, a 50 000 pozostało w Korei Południowej lub udało się do innych demokratycznych krajów.

                                                                                     Elżbieta Potocka