Established 1999

KOBIETY DECYDENTA

12 sierpień 2021

Życie w Chorwacji

Jest to autobiografia znanej chorwackiej dziennikarki. Czytając książkę, trudno jest powiedzieć, czy pani Vedrana Rudan pisała ją na bieżąco, czy też przypominała sobie w wieku 70 lat lata minione.

Książka rozpoczyna się od podania czytelnikowi miejsca urodzin Vedrany . Była to miniaturowa wioska turystyczna pod Opatiją, zwana Volosko, do której bohaterka postanowiła przenieść się z mężem po sprzedaży aktualnie zamieszkałego domu.

Vedrana wspomina dziecięce lata, swój dom rodzinny, atmosferę w nim panującą, lata szkolne, które przeszły bez wystarczającej znajomości języka chorwackiego. A w domu, matka-alkoholiczka, ciągle zmieniająca pracę i nieustanna bieda. Domem rządziła babcia-despotka. Ojciec tez nie wylewał za kołnierz, czyli oboje rodzice Vedrany byli alkoholikami.

Vedrana pisze wiele o marnym miejscu kobiety w społeczeństwie: przypomina to społeczeństwa niechrześcijańskie. Autorka pisze o przemocy domowej, stosowanej przez pijanego wiecznie ojca. Zadaje sobie pytanie: dlaczego matka piła? Pisze też o umiłowaniu książek, o wspólnym mieszkaniu z rodzicami-pijakami, o skąpstwie ojca-pijaka, który w końcu, ku uldze autorki, zmarł.

Pisze o traktowaniu Serbów w Chorwacji, o swojej „chorwackiej narodowości” w Jugosławii, gdzie pięknie stosunki narodowościowe wyglądały „na górze”, a znacznie gorzej, prawdziwie, czyli źle, „na dole”. Autorka pisze o pobycie matki-alkoholiczki w zakładzie dla obłąkanych „na odwyku”, gdzie – rzeczywiście – przestała pić. W międzyczasie siostra autorki zmarła na raka płuc, przy całkowitej obojętności matki.

Autorka pisze też o swoich dzieciach. A ma córkę i syna. Nie zaprezentowała ich czytelnikowi od najlepszej strony. Autorka wspomina swoje lata nauki w liceum, które to lata uważa za „obrzydliwe”; nieustannie spierała się z nauczycielami.

Pisze też o swoich marzeniach; chciała zostać aktorką, pisze o studiach w Rijece, o uznaniu jej przez znajomych za „nienormalną”. Wspomina swą pracę zawodową: najpierw w szkolnictwie, potem w biurze podróży i w dziennikarstwie. Pisze o swoich pomysłach i o powszechnym molestowaniu pracownic przez zwierzchników: od spolegliwości pracownic zależał ich awans oraz dodatkowe apanaże.

Związek z mężczyzną, najpierw partnerstwo, po jakimś czasie małżeństwo i dziecko, źle komentowane na początku przez pracownicę służby zdrowia. Autorka pisze o śmierci matki-alkoholiczki oraz o swoich sukcesach dziennikarskich. Pisze też o problemach finansowych, a nawet momentami dotyka ją bieda.

Potem, od 1986 roku, praca w radiu i problem pogodzenia pracy z macierzyństwem, tak częsty w Jugosławii. W tle występuje postać Josipa Broz-Tito oraz Franjo Tudmana i czystki w czasie wojny, a także konflikty między Serbami i Chorwatami. Vedrana Rudan pisze też o swoich książkach, które, w Chorwacji i w wielu krajach, stały się bestsellerami.

Interesująca książka. Polskiemu czytelnikowi przynosi prawdę o stosunkach społecznych w Jugosławii, która przez lata uchodziła za „raj na ziemi”.

                                                                                                 Jacek Potocki

Vedrana Rudan „Taniec wokół słońca. Autobiografia”. Tłum. Marta Dobrowolska-Kierył. Wydawnictwo „Drzewo Babel”, Warszawa 2021, s. 253

W wydaniu nr 237, sierpień 2021, ISSN 2300-6692 również

  1. SMAKI DECYDENTA

    Góralki Oryginał Hot Chocolate
  2. KOBIETY DECYDENTA

    Rosyjska arystokratka
  3. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Dość wstydliwe zjawisko
  4. FILOZOFIA I DYPLOMACJA

    Skutki sytuacji w Afganistanie
  5. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Gra i pragnienie
  6. DECYDENT SNOBUJĄCY

    Syreny w Monte Carlo
  7. WIERSZOWNIA DECYDENTA

    Talibowie
  8. LEKTURY DECYDENTA

    Tajne służby w ambasadzie
  9. WIATR OD MORZA

    Nie dajmy się zabijać!
  10. KOBIETY DECYDENTA

    Życie nauczycielki
  11. KOBIETY DECYDENTA

    Życie w Chorwacji
  12. ALBA LACH HERITAGE

    Ian Forsyth
  13. KRYMINAŁ DECYDENTA

    Winny czy niewinny?
  14. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Inny kraj, inni ludzie
  15. WIATR OD MORZA

    Wielki mały człowiek
  16. HISTORIA DECYDENTA

    Miasto-bohater