Established 1999

HISTORIA DECYDENTA

1 luty 2021

Niechętni krucjatom

Już na wstępie autor zaznacza, że zaangażowanie Polaków w krucjaty ma charakter znikomy i ich udział w nich nie wywarł na wyprawy krzyżowe większego wpływu.

Nierzadko władcy Polski „wykręcali się” od udziału w krucjatach do Ziemi Świętej czy też na Półwysep Iberyjski i nie zamierzali tego ruchu wspierać.

Autor wiele miejsca poświęcił działalności Zakonu Krzyżackiego i pewnej obojętności Stolicy Apostolskiej wobec konfliktu polsko-krzyżackiego. Autor wyjaśnia, że papież nic nie wiedział o tym konflikcie. Może dlatego, że stosunki między tymi bytami rozgrywały się na peryferiach Europy, które były poza bezpośrednim zainteresowaniem papieży a położone na wschodzie Europy, a raczej na jej dalekiej, odległej od Rzymu północy,  państwo polskie nie liczyło się w ówczesnej przestrzeni międzynarodowej.

Autor, badając sprawę, nie natrafił na żadne przyzwolenie papieskie na zorganizowanie krucjaty w rejonie Morza Bałtyckiego, czyli wszelkie działania wojenne na tamtejszym terenie miały charakter przedsięwzięć prywatnych. Zatem działania wojenne na północy Europy nie mogły mieć charakteru oficjalnej krucjaty i te działania nie były związane z żadnymi odpustami, udzielanymi w walce np. z poganami na Bliskim Wschodzie.

W dalszej części książki autor pisze wiele o rządach dynastii Piastów w Polsce, o przyjęciu chrztu przez Mieszka I i jego najbliższe otoczenie, kiedy to reszta polskiego społeczeństwa była przywiązana do wiary pogańskiej, o milczeniu na temat Bolesława Chrobrego w ówczesnych relacjach, o powstaniu pogan w 1030 roku.

Autor wyjaśnia po raz kolejny przyczyny słabej reakcji Polaków na wezwanie do udziału w wyprawach krzyżowych, pisze też o powstaniu i roli zakonów rycerskich, które stały się zawodowym wojskiem z prawdziwego zdarzenia. Pisze też o roli Kawalerów Mieczowych w Inflantach, o najazdach pogańskich Prusów na ziemie polskie; wreszcie pisze  o sprowadzeniu Krzyżaków przez księcia Konrada Mazowieckiego na Ziemię Chełmińską. Wyjaśnia, że niemieccy rycerze zabezpieczyli skutecznie na pewien czas granice Mazowsza przed najazdami pogańskich Prusów.

Pisze wiele o naturze Krzyżaków, którzy nie byli ludźmi złymi. Problemy zaczęły się po likwidacji nowicjatu, w trakcie którego kształtowała się osobowość zakonników. Poza tym, nikt nie chciał Krzyżakom niczego oferować, ani nadawać, zatem jak raz otrzymali nadania dotyczące Ziemi Chełmińskiej, już się tego trzymali. Autor pisze o relacjach Wielkiego Mistrza Zakonu z cesarzami Niemiec. Wyjaśnia też istotę polityki „nawracania mieczem”.

Pisze o stosunkach polsko-węgierskich, w tym o relacjach z dynastią Andegawenów i o polityce Ludwika Węgierskiego, a także o panowaniu i o śmierci Władysława Warneńczyka, o wielkiej wojnie z Zakonem Krzyżackim i o dyskutowanych dzisiaj przyczynach decyzji o niezdobywaniu Malborka. Autor omawia również działalność Jana Husa, przebieg Soboru w Konstancy i tzw. wiktorię wiedeńską w 1683 roku.

Jest to w pewnym zakresie kontynuacja książki „W obronie wypraw krzyżowych”. Autor, podkreślając raczej skromny wkład Polski do wypraw krzyżowych, doskonale wyjaśnia wiele zagadek historycznych, dotyczących zarówno naszego kraju jak i całej ówczesnej Europy.

                                                                                              Jacek Potocki

Bartosz Ćwir. „Krucjaty a sprawa polska”. Wydawnictwo „Prohibita”, Warszawa 2020, str. 264

W wydaniu nr 231, luty 2021, ISSN 2300-6692 również

  1. WIERSZOWNIA DECYDENTA

    Polityka i narty
  2. ALBA LACH HERITAGE

    Jak Polak ze Szkotem...
  3. KRYMINAŁ DECYDENTA

    Samobójczy happy end
  4. FILOZOFIA I DYPLOMACJA

    USA obawiają się Chin
  5. POWIEŚĆ DECYDENTA

    Bohaterowie "po przejściach"
  6. HISTORIA DECYDENTA

    Szkoła
  7. POLITYKA DECYDENTA

    To nie tylko fabryka świata
  8. WIATR OD MORZA

    Atestacja stanowisk
  9. OPOWIADANIE

    Nosorożec
  10. SZKOŁA DECYDENTA

    "Znów za rok matura..."
  11. ANGLIK IN POLAND

    Takie były początki
  12. KSIĘGARNIA DECYDENTA

    Same bestsellery...
  13. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    GROM i jego ludzie
  14. POLITYKA DECYDENTA

    Czy to była Targowica?
  15. CO SIĘ W GŁOWIE MIEŚCI

    Potrzeba dystansu
  16. LEKTURY DECYDENTA

    O Polakach i o Niemcach
  17. OPOWIADANIE

    Pies
  18. KRYMINAŁ DECYDENTA

    Trudno się oderwać
  19. WIATR OD MORZA

    Ach, ten luty
  20. EWOLUCJA MORALNOŚCI

    Nokaut przez trawers
  21. HISTORIA DECYDENTA

    Niechętni krucjatom