Przyznawano go za „wybitne zasługi” na polu chwały do roku 1917. Głównie wtedy, kiedy Rosjanie rozbierali ziemie polskie, zajmowali Gruzję, Kaukaz, Krym. W czasie II wojny światowej ZSRR na jego bazie stworzył w roku 1943 Order Chwały. Chrześcijański krzyż zastąpiono komunistyczną gwiazdą. Przyznawano go tym, którzy w bojach za Ojczyznę wykazali się „chwalebnymi czynami”.

Kiedy rozpadł się Związek Radziecki ten medal musiał przejść do historii. I powstała ideologiczna pustka. Władimir Putin dochodząc do władzy w 1999 roku wiedział jak ją zastąpić. Zaczął odwoływać się do najlepszych czasów rosyjskiego imperium i w sierpniu 2000 roku przywołał do służby Order Świętego Jerzego jako najwyższe rosyjskie odznaczenie wojskowe. Jego religijny podtekst lepiej trafiał do tłumów, któremu zaczęto przypominać okres Wielkiej Wojny Ojczyźnianej i wyjątkową rolę, jaką w pokonaniu nazistowskich Niemiec odegrał Związek Radziecki. To bardzo nośne hasło.

Order przyznawano oficerom wyższej i najwyższej rangi „za przeprowadzenie operacji wojskowych w obronie Ojczyzny przed zewnętrznym wrogiem, zakończonych jego pełnym rozgromieniem, a także za prowadzenie działań bojowych i innych na terytorium innych państw”.

Wszystkie ordery wpinane były we „Wstęgę Św. Jerzego” i w pewnym momencie ta wstęga zaczęła żyć własnym życiem. Nosi ją Putin i obecnie każdy rosyjski „patriota”.

Od 2017 roku „Wstęga św. Jerzego” nabrała cech świętości. Może być noszona tylko na kurtce czy marynarce. Nie może być wstążką we włosach, ani ozdobą torebki. Nie wolno jej nosić poniżej pasa. Nie może powiewać na antenach samochodów, ani ramach rowerów. Przypomina to noszenie przypinek z wizerunkiem Kimów w Korei Północnej.

Order i wstążka miały zakotwiczyć się w umysłach Rosjan jako symbole ich wyjątkowości w rodzinie współczesnych narodów. I Rosja musiała sobie te symbole dopasować do swojej współczesnej historii. Jako pierwszy wyznacznik wybrano datę 9 maja. To zawsze było wielkie święto z paradami na Placu Czerwonym.

Po upadku Związku Radzieckiego, od kiedy Rosja nie obchodzi święta Rewolucji Październikowej, bo stało się  ono ideologicznie „niewygodne”, dzień 9 maja to najważniejsza data w jej współczesnej historii. To Dzień Zwycięstwa nad nazistowskimi Niemcami, którego ZSRR nie chciało obchodzić 8 maja, tak, jak pozostałe państwa Europy, tłumacząc to tym, że akt bezwarunkowej kapitulacji Niemiec wszedł w życie 8 maja o godzinie 23:01, a według czasu moskiewskiego był to już 9 dzień maja.

Nadając obchodom 9 maja ideologicznego znaczenia administracja Putina podkreślała wyjątkową rolę Armii Czerwonej w zakończeniu II wojny w Europie. Wydano nawet ustawę zakazującą negowania „decydującej roli” ZSRR w zwycięstwie nad nazistowskimi Niemcami, a za jej nieprzestrzeganie przewidziano kary grzywny do 5 mln rubli i 5 lat pracy przymusowej.

Żeby nadać temu świętu wyjątkowego znaczenia jego wyróżnikiem miało być masowe noszenie wstążki św. Jerzego. Akcję rozpoczęto w maju 2005 roku, w przededniu 60. rocznicy zwycięstwa nad nazizmem i nosiło ją wielu.

W 2006 rozdano 4 mln wstążek. Noszono je w Izraelu, USA, Kanadzie, państwach Zatoki Perskiej i wielu miastach Europy. Dostarczono nawet na Międzynarodową Stację Kosmiczną.

W 2016 nawet papież Franciszek przyjął ją i przypiął na znak pamięci o zwycięstwie nad nazizmem. Ładny gest.

Źródło: http://www.kosciol.pl/article.php/20160506222036144

Wstążka św. Jerzego szybko zyskała implikacje polityczne. Jej pozytywna symbolika zmieniła się od końca lutego 2014 roku. Jej wymowa stała się kontrowersyjna w niektórych państwach postradzieckich, takich jak Ukraina i kraje bałtyckie. Od 24 lutego 2022 kojarzona jest z rosyjskim nacjonalizmem i militaryzmem. Z symbolu solidarności i patriotyzmu zmieniła się w symbol agresji.

Stała się dominującym symbolem poparcia dla prezydenta Putina i rosyjskiej inwazji na Ukrainę.

ELŻBIETA POTOCKA