CIA z niepokojem patrzy na zbliżenie ChRL z Rosją; Chińczycy z kolei uważają, że USA i ich sojusznicy nieustannie okrążają Chiny. Chińczycy stwierdzili, że USA pomagały rebeliantom w chińskim Turkiestanie.

Generalnie, Amerykanie uważają, że w 21. wieku dojdzie do nasilenia rywalizacji chińsko-amerykańskiej, a przeciwko zbliżeniu Stanów Zjednoczonych do Chin przemawia niedemokratyczny system Chin i łamanie tam praw człowieka. Punktem krytycznym w stosunkach amerykańsko-chińskich było zbombardowanie przez lotnictwo USA w dniu 7 maja 1999 roku ambasady ChRL w Belgradzie w czasie wojny na Bałkanach.

W 2014 roku budżet militarny ChRL wyniósł 216,4 mld  USD, Stanów Zjednoczonych 609,9 mld USD, a Rosji 84,5 mld USA. Jeżeli budżet militarny Chin będzie rósł tak dalej, eksperci uważają, że nakłady ChRL na zbrojenia mogą przewyższyć nakłady USA w latach 2035-2040 i wynieść nawet 1,2-1,5 biliona USD. Amerykanów szczególnie niepokoi koncentracja przez ChRL 1200 pocisków wzdłuż Cieśniny Tajwańskiej, z których wiele ma zasięg ponad 4 tysiące mil morskich.

Wspomniana współpraca wojskowa z Rosją obejmuje, m.in., modyfikację systemów obrony przeciwlotniczej, budowę systemów zakłócania łączności wojskowej, budowę samolotów odrzutowych i okrętów podwodnych. W 2004 roku współpraca z Rosją opiewała na ok. 2 mld USD, natomiast w 2005 już na 3,1 mld USD. Ostatnio odnotowano zmniejszenie dynamiki współpracy, gdyż Rosjanie wyraźnie zaczęli obawiać się chińskiej konkurencji, zarówno technologicznej jak i wojskowej. Chińczycy otrzymują nawet urządzenia wojskowe od sojusznika USA, jakim jest Izrael. Pomijamy tutaj osiągnięcia Chin w podboju kosmosu czy w tworzeniu własnej sieci nawigacji satelitarnej.

JACEK POTOCKI