Autorka nie zajmuje się zbyt szeroką tą sprawą, raczej stara się dociec, dlaczego doktor filozofii nie weszła do historii jako wybitny naukowiec, czy dobra pisarka, którą została po odejściu z UB, ale została krwawą siepaczką.

Może autorka powinna wyciągnąć głębsze wnioski z okresu dorastania Julii w małym miasteczku galicyjskim, a potem w metropolii lwowskiej, gdzie powstawały i rozwijały się konflikty między Polakami, Ukraińcami i Żydami, które stanowiły podatną glebę dla nienawiści wobec Polaków, która potem motywowała prześladowania przez nią polskiej, patriotycznej młodzieży.

A skąd się u córki dobrze sytuowanego aptekarza wzięły sympatie do komunizmu? Też można je wytłumaczyć w kategoriach psychologicznych: Julia, która sama była zasymilowaną Żydówką, napatrzyła się na nędzę żydowskiej biedoty i uznała komunizm za ideologią gwarantującą szerokim rzeszom ustrój sprawiedliwości społecznej.

By znaleźć odpowiedź na pytanie „dlaczego”, autorka dość dokładnie opisuje okres dorastania Julii, jej niezbyt szczęśliwe życie w małżeństwie i samotne macierzyństwo. Właściwie przez całe swe dorosłe życie Julia była zajęta działalnością komunistyczną. Była aktywnym członkiem Komunistycznej Partii Zachodniej Ukrainy, została za tę działalność skazana na pobyt w więzieniu. Być może pobyt w sanacyjnym więzieniu uratował Julii życie, gdyż w tym czasie Stalin przeprowadzał masowe czystki, rozstrzeliwując polskich komunistów, przebywających w ZSRR. Ale Julia wówczas nie wiedziała o tym, nic więc dziwnego, że napaść Sowietów na Polskę i zagarnięcie naszych kresów we wrześniu 1939 roku przyjęła z radością, będąc w wirze działalności komunistycznej.

We Lwowie pomogła znaleźć pracę m.in. Władysławowi Gomułce: autorka wyciąga z tego faktu słuszny wniosek, że podanie wówczas ręki tow. Wiesławowi uratowało jej skórę po odejściu z bezpieki, gdyż Gomułka nie pozwolił na pociągnięcie jej do odpowiedzialności za ubeckie zbrodnie.

Potem życie w Azji Środkowej i moskiewska działalność w Związku Patriotów Polskich, którego działacze niedługo potem obejmą kierownicze funkcje w Polsce bolszewizowanej przez Stalina, z nadania Churchilla i F.D. Roosevelta.

W powojennej Polsce Julia od samego początku pracuje w bezpiece. Ten okres jej życia jest omówiony w książce dość oszczędnie, choć była dyrektorem ważnego Departamentu MBP, który zajmował się organizacjami młodzieżowymi i społecznymi, partiami politycznymi, Kościołem katolickim oraz innymi związkami religijnymi. Julia usiłowała niejako ukryć się w opanowanym przez Żydów resorcie, określając w ankietach personalnych przynależność do narodowości polskiej.

Po 12 latach odeszła z MBP w 1956 roku, po Październiku. Nie postawiono jej żadnych oskarżeń o nadużycie władzy, bo po pierwsze „chronił” ją Władysław Gomułka, po drugie, jak autorka z przekonaniem pisze, nie było żadnych dowodów, że Brystygierowa osobiście torturowała przesłuchiwanych, choć mogła wiedzieć o takich metodach, stosowanych przez jej podwładnych. Czyli Julia była nieskazitelnie niewinna, mało tego, kilku aresztowanym pomogła, doprowadzając do ich zwolnienia.

Na kartach książki pojawiają się konkretne nazwiska i dość przychylne dla Julii wypowiedzi ich właścicieli.

Autorka uważa, że negatywne opinie o Julii były preparowane i rozpowszechnianie przez jej kolegów z MBP, którzy nie mogli znieść silnej pozycji tej kobiety w resorcie. Ciekawy wniosek, który sugeruje zweryfikować ksywę Julii Brystygier „Krwawa Luna” poprzez usunięcie haniebnego przymiotnika.

Jacek Potocki

Patrycja Bukalska. „Krwawa Luna”, Wydawnictwo „Wielka Litera”, Warszawa 2016