Beckett pisze o relacji Murphy’ego z niejakim Neary’m, który posiadał rzadką umiejętność zatrzymania swego serca. Poza tym obaj interesowali się panną Dwyer, która była już zajęta, a Neary się nawet w niej podkochiwał. Nagle zadzwonił telefon, a Murphy w dość dziwny sposób rozmawiał z Celią, którą jednocześnie kochał i nienawidził. Celia obiecała doń wpaść o 9-tej, a w międzyczasie czytelnik podziwia ją w rozmowie ze starym dziadkiem, ze strony ojca, panem Willoughbem Kelly, który nie robił nic, bo po pierwsze nie lubił robić cokolwiek, a po drugie, był leniem, był on natomiast zapalonym zwolennikiem latawców.

Autor ujawnia, jak Celia i Murphy poznali się, po śmierci jej rodziców. A jak Celia poznała Murphy’ego? Stało się to w noc świętojańską, Murphy po prostu stał bez ruchu, podczas gdy Celia jechała swym samochodem i zobaczyła go przypadkowo w lusterku. Od tej pory Celia pokochała Murphy’ego z wzajemnością. Przy okazji warto wiedzieć, że Murphy nigdzie nie pracował i na dobrą sprawę nie miał żadnych środków, a Celia wydawała każdy zarobiony grosz.

Odwiedziła Murphy’ego. Uderzyła ją cisza, choć jej to nie zdziwiło wiedząc, że Murphy jest uzależniony od długich okresów bezruchu. Potem usłyszała hałas i po wejściu do mieszkania Murphy’ego stwierdziła, że ten leży pod swoim fotelem. Celia ściągnęła z niego fotel i go w jakimś sensie uratowała, choć Murphy jej nie poznał i dziewczyna musiała powiedzieć swoje imię, a Murphy nie wierzył, że prawdziwa miłość go odwiedziła. Warto dodać, że akcja powieści rozgrywa się w Dublinie, w stolicy ojczyzny autora.

Interesująca jest rozmowa Neary’ego z dawnym uczniem, Willie’m, w obecności irlandzkiego funkcjonariusza Gwardii Obywatelskiej. Przy okazji, czytelnik dowiaduje się o wykształceniu Murphy’ego oraz o zalotach Neary’ego do panny Counihan. Pan Neary ocenia wypowiedzi Murphy’ego jako „banialuki”. Dalej, należy odnotować wysiłki Celii, by Murphy znalazł pracę, co się w końcu materializuje; znajduje on pracę w szpitalu psychiatrycznym, jako pielęgniarz.

Celia wynajmuje mieszkanie u pani P. Oronionej, która ma swój rytuał zachowania wobec lokatorów. A Murphy ma swoje pieniądze i może iść na lunch do restauracji, gdzie spotyka dość dziwnego człowieka, który mieni się być poetą. Spotyka też innych ludzi, co bardzo ożywia powieść. Sporo jest też słów o „umyśle Murphy’ego”, o drwinach kupców z Murphy’ego, o wypadku starego lokatora pani P. Oronionej, o opisie szpitala psychiatrycznego i pracy Murphy’ego w tym szpitalu, gdzie nasz bohater żywił szacunek dla pacjentów. Czytelnik dowiaduje się też o rozstaniu panny Counihan i Willie’ego, a w międzyczasie Neary zatęsknił za Murphy’m. Ważna jest też wola panny Counihan. Pobyt naszych bohaterów w kostnicy i śmierć Murphy’ego po wypadku z gazem w toalecie.

Jest to interesująca powieść w stylu Samuela Becketta. Pełna nonsensów i niedopowiedzeń. Pełna intelektu.

                                                                                              Jacek Potocki

Samuel Beckett, „Murphy”. Tłum. Maciej Świerkocki, Wydawnictwo „Państwowy Instytut Wydawniczy”, Warszawa 2021, s. 305