Established 1999

BIBLIOTEKA DECYDENTA

3 sierpień 2018

Nieco o Chinach

Jest to powieść chińska, czyli napisana nieco inaczej niż utwory literackie spoza Azji. Czy jest to biografia A Q? Czy raczej pewne fragmenty jego życiorysu?

AQ to przeciętny Chińczyk, w powieści „podczepiony” pod rodzinę bogacza, pana Zhao. Ten związek posłużył autorowi jako tło do omówienia rozwarstwienia społecznego w Chinach, które było jedną z przyczyn rewolucji 1911 roku.  Rozważania na temat chińskiej stratyfikacji społecznej, wręcz kategoryzacji ludzi, uznawanej tam za zjawisko normalne, u europejskiego czytelnika może jeszcze dzisiaj budzić zdziwienie.

Życie głównego bohatera, jego związki z ludźmi i konstatacja, że w Chinach można było zyskać prestiż w wyniku krytyki, a nawet i pobicia, w zależności od tego, jak wysoko umieszczona w społecznej hierachii „czcigodna” osoba krytykowała lub biła delikwenta. Czyli, w wyniku odpowiedniej manipulacji, można było przekuć klęskę w zwycięstwo. Gorzej, jak dostawało się lanie od biedaka, wręcz włóczęgi. To już była prawdziwa klęska; pan AQ został właśnie pobity przez takiego nędzarza i to już było prawdziwe upokorzenie.

Autor nie odmówił sobie poruszenia na kartach powieści istoty stosunków damsko-męskich, głównie w aspekcie historycznym: jak kobiety doprowadziły znanych Chińczyków do upadku. Chociaż pisze też o powszechnym zjawisku konkubinatu i kupowania kobiet przez bogatych Chińczyków.

Wreszcie rewolucja, obalenie Cesarstwa w 1911 roku. Jej tragiczny przebieg i tragiczne skutki. Pan A Q postanowił zostać rewolucjonistą, by walczyć z systemem, który mu przyniósł same upokorzenia. AQ spotyka w czasie rewolucji bogacza Zhao. Rewolucja, nawet w Chinach, wyrównuje poziomy: pan Zhao traktuje AQ już z szacunkiem. A rewolucjoniści, poza obcinaniem warkoczy mężczyznom, niczego specjalnego nie robili. Obrabowali tylko domostwo pana Zhao. Natomiast nie dopuścili AQ do udziału w rewolucji, a sąd rewolucyjny skazał go na śmierć przez rozstrzelanie, oskarżając go o niechęć do rewolucji. Mimo innego rozwoju historycznego Chin i reszty świata, rewolucja chińska przebiegała jak każda inna rewolucja pod hasłem: jak najwięcej ofiar.

Wydawnictwo, nadało tej powieści napisanej przez ojca współczesnej literatury chińskiej charakter wyjątkowy, bo dwujęzyczny: wersji polskiej odpowiada wersja chińska, a samo tłumaczenie zostało dokonane po mistrzowsku.

 Jacek Potocki

Lu Xun, „Prawdziwa historia AQ” Tłum. Katarzyna Sarek. Wydawnictwo Akademickie „Dialog”, Warszawa 2017

W wydaniu nr 201, sierpień 2018, ISSN 2300-6692 również

  1. LEKTURY DECYDENTA

    Wieki świetności Polski
  2. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Utajony temat
  3. LEKTURY DECYDENTA

    Świat z innej perspektywy
  4. DECYDENT POLIGLOTA

    Jedziemy do stolicy Bawarii
  5. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Prawda o szefie sojuszników
  6. UPADEK TURECKIEJ LIRY

    Katastrofa dla obywateli
  7. LEKTURY DECYDENTA

    Tajemnice kościołów
  8. A PROPOS...

    ...niczego, czyli o układzie Mad Mena
  9. WIATR OD MORZA

    Sezon ogórkowy
  10. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Panie i panowie
  11. LEKTURY DECYDENTA

    Prawnicy i kryminaliści
  12. FILOZOFIA I DYPLOMACJA

    Trudny problem
  13. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Nieco o Chinach
  14. Z KRONIKI BYWALCA

    Wszyscy jesteśmy artystami
  15. CO SIĘ W GŁOWIE MIEŚCI

    Honor jako zobowiązanie
  16. DECYDENT POLIGLOTA

    Perfekcyjny angielski