Panie prezesie, zastaję Pana w ważnym momencie dla Baltonu, który w ostatnim okresie stał się częstym gościem krajowych mediów…

Ale problemy polskiej służby zdrowia są odwieczne, a jednak media nieczęsto pokazują jakieś dobre polskie rozwiązana lub produkty medyczne. Co takiego jest w Baltonie, że to o nim właśnie się mówi?

W bardzo udany sposób rzuciliśmy wyzwanie najlepszym zachodnim koncernom produkującym sprzęt medyczny i handlującym z Polską od czasu wielkiej zmiany ustrojowej. Koncerny te nie mogą uwierzyć, że polscy lekarze i inżynierowie mogli opracować światowej klasy sprzęt medyczny, który Balton produkuje i eksportuje już na dwa kontynenty. Bardzo ubolewam nad tym, że ciągle pozostaje niewielka część środowiska lekarskiego sceptycznie postrzegającego polską myśl techniczną i zafascynowanego tylko produktami zachodnimi.

Mocno podkreślam, iż zjawisko niewiary w polski potencjał twórczy i produkcyjny w dziedzinie sprzętu medycznego ma charakter marginalny, niemniej dokuczliwy dla takich firm, jak Balton. W naszej branży inżynier mechaniki precyzyjnej nigdy nie pracuje samodzielnie, lecz stanowi zespół z profesorami różnych dziedzin medycyny. A zatem pracujemy na styku technologii laserowych, mechaniki i medycyny. Brak zaufania ze strony niektórych polskich lekarzy do produktów Baltonu – występujący zawsze bez sprawdzenia jakości naszych wyrobów – godzi zatem nie tylko w środowisko politechniczne, ale głównie we własne środowisko nauk medycznych, które mocno współpracuje z Baltonem.

Jest w nas, Polakach, coś takiego, co nieraz zmusza do zastanowienia nad tym porzekadłem. Jeśli dostaję entuzjastyczne recenzje od kardiochirurgów na przykład z Argentyny, którzy masowo implantują tam do naczyń wieńcowych stenty “Chopin” produkcji Baltonu, natomiast w Polsce spotykam jeszcze lekarzy, którzy nie implantują tych stentów, ale z góry wiedzą, że są złe – to coś chyba z nami wszystkimi jest nie w porządku.

28 września br. przeżyłem wielkie wzruszenie na planie programu telewizyjnego “Od A do zdrowia” w TVP 1. Przypomnę tylko, iż był to Światowy Dzień Serca, który Telewizja Polska zorganizowała w konwencji prozdrowotnego festynu na warszawskim Nowym Świecie. Zaproszono nas tam w uznaniu naszych dokonań w dziedzinie stentów. W programie wzięli udział m.in. dr hab. n. med. Paweł Buszman, kierownik Kliniki Ostrych Zespołów Wieńcowych Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach oraz jego pacjentka Genowefa Cieślar. Doktor Buszman wszczepił jej trzy stenty “Chopin”, które w stanie zawału serca uratowały jej życie. Gdy po programie zespół Baltonu zaprosił panią Genowefę do kawiarni, pacjentka powiedziała, że w miesiącach poprzedzających zawał i implantację “Chopinów” nie udałoby jej się przejść dystansu dzielącego gmach warszawskiej giełdy i ulicę Nowy Świat, a zatem ok. 200 metrów. Uniemożliwiłyby to duszność i osłabienie. Po zabiegu z użyciem naszych stentów energiczna pani Genowefa wróciła w październiku br. do pracy zawodowej. W takich chwilach nasza firma czuje – a ja wraz z nią – cały sens naszej wieloletniej walki o najwyższą światową jakość naszych stentów. Jako ciekawostkę dodam, iż “rekordzista” – jeśli można tak powiedzieć – ma wszczepionych sześć naszych stentów i także on odzyskał całą radość życia i siłę do normalnego funkcjonowania.

Produkujemy precyzyjny sprzęt anestezjologiczny, chirurgiczny, radiologiczny, urologiczny, ginekologiczny i kardiologiczny. W tej ostatniej dziedzinie mieści się nasza rodzina stentów “Chopin”, które są mikroprotezami naczyń wieńcowych. Istotnie, od czasu ogłoszenia wyników dwóch niezależnych 12-miesięcznych badań nad “Chopinem” jest on sztandarowym produktem Baltonu, obok stentu “Neptun” do naczyń obwodowych. Kolejne modele naszych stentów są już w drodze.

Wprawdzie program wdrożenia stentu ruszył u nas w 1998 r., ale bez bogatych doświadczeń w dziedzinie technologii medycznych byłoby nam znacznie trudniej opracować stent. Dlatego trzeba wiedzieć, że Balton istnieje już 23 lata. Kiedyś byliśmy firmą polonijną, dziś jesteśmy klasyczną prywatną spółką. Jako firma prywatna od samego początku istnienia mieliśmy swobodę działania i podejmowania strategicznych decyzji co do kierunków produkcji i prac naukowo-badawczych. I ten czynnik – jak mi się zdaje – dziś procentuje.

Trafne pytanie! Z handlem stentami w USA jest tak samo, jak z handlem samolotami. Dla tych ostatnich potrzebny jest certyfikat FAA, zaś w przypadku stentów certyfikat FDA, czyli federalnego urzędu kontrolującego obrót żywnością, lekami i sprzętem medycznym. Proszę zwrócić uwagę na to, ile lat trwają, i jak horrendalnie drogie w polskich warunkach, są procedury prawne dopuszczające dany wyrób techniczny na hermetyczny rynek amerykański. Tam pielęgnuje się rodzime firmy produkujące stenty, zagranicznym zaś rzuca się pod nogi wszelkie możliwe kłody prawne. W Polsce odwrotnie – firmy zagraniczne wchodzą do krajowych szpitali ze swoimi stentami jak w masło, zaś polską firmę się dyskryminuje. My robimy trwające rok badania potwierdzające leczniczą skuteczność naszego stentu – producent zachodni przywozi do Polski kartkę papieru, gdzie jest napisane, że takie badania gdzieś wykonał. Na podstawie tej kartki papieru producentowi zachodniemu ufa się; w krajowe badania nad naszymi stentami, gdzie figurują podpisy polskich docentów i profesorów, ufa się gdzieniegdzie z nutką sceptycyzmu.

Czy nie ma Pan żadnego respektu dla renomowanych zachodnich rywali?

Mam olbrzymi podziw i szacunek dla wszystkich firm, które – tak jak my – wdrożyły do produkcji udany, z niczego nie kopiowany, autorski projekt stentu do naczyń wieńcowych, bo sam wiem najlepiej, ile to kosztuje trudu, badań, ludzkiej energii i pieniędzy. Ale nie mam absolutnie żadnych kompleksów wobec naszych zachodnich rywali. Bijemy ich na głowę niską ceną naszych produktów przy identycznej jakości i stosowanych technologiach. Wspomnę tylko, że stal medyczna, jaką importujemy do produkcji naszych stentów, pochodzi z tego samego źródła, z którego kupują ją do swoich stentów najbardziej renomowane koncerny zachodnie.

Balton rzucił wyzwanie najlepszym światowym producentom stentów do naczyń wieńcowych, których skomplikowaną produkcję opanowało jedynie kilka firm ze Stanów Zjednoczonych, Szwajcarii i RFN. To oczywiście wywołuje u nich niemiłe zdumienie i określone modele zachowań na rynku – zachowań nie zawsze na najwyższym poziomie etyki biznesowej.

Październikowy list otwarty PTK jest nam dobrze znany. Mówi on o wszystkich zjawiskach, które w polskim szpitalnictwie dotykają także producentów sprzętu medycznego, a głównie Balton, jako jedynego polskiego dostawcy stentów. PTK w swojej ocenie sytuacji nie przesadza ani na jotę, czego najlepszy dowód, że Balton wielokrotnie bezpłatnie ratował ludzkie życie dostarczając stenty do szpitali, o których z góry było wiadomo, że nie zapłacą za ten sprzęt.

Stabilności przepisów i urzędniczej kompetencji. Jest rzeczą nie do pomyślenia, aby polski producent sprzętu medycznego zamiast zająć się produkcją i marketingiem nie wychodził z pokoi ministerialnych i z gabinetów prawników, bo jeden i ten sam przepis z kwartału na kwartał jest różnie przez urzędników państwowych interpretowany.