Established 1999

SPOSÓB NA ŻYCIE

13 marzec 2023

Pirat i morze

Granica między kupcem a piratem jest bardzo chwiejna. Kiedy ludzie wypuścili się na morze, pojawili się piraci. Morscy rozbójnicy. Istnieli w każdej znanej kulturze – w Grecji, Rzymie, na wyspach brytyjskich, w Skandynawii. Najbardziej znani są ci z Karaibów. Najmniej ci z Dalekiego Wschodu, ale i Daleki Wschód był daleko – pisze Elżbieta Potocka.

Trasy najazdów japońskich piratów w XIV-XVI wieku; Yu Ninjie (CC BY-SA)

Piraci plądrowali statki w całej Azji Wschodniej co najmniej od VIII wieku n.e., ale to japońscy piraci od XIII wieku n.e. stali się zagrożeniem dla legalnego handlu morskiego i spokoju mieszkańców regionu. Byli zmorą dla rządzącej wtedy w Chinach mongolskiej dynastii Yuan (1279–1368), a potem dla dynastii Ming (1368-1644).

Początkowo grupy pirackie składały się ze zubożałych japońskich rybaków, ale wojna domowa i walka o władzę, która trwała w Japonii przez dziesięciolecia, wygenerowały innych niezadowolonych i głodnych. Wśród nich było wielu roninów, czyli samurajów bez pana, bez pracy i środków do życia. Z Japonii najbliżej było do wybrzeży Korei i to ona stała się celem pierwszych najazdów. Dopiero potem najeżdżano wybrzeża Chin.

Piratów japońskich zwano „wakō”, albo „wokou”. To określenie obraźliwe. Znaczy tyle, co „japońscy rabusie’’, „karłowaci bandyci”.

Drugi okres ich działalności przypada na wiek XVI. To już dobrze zorganizowane grupy przestępcze, z dobrym wyposażeniem, rozwiniętą hierarchią, swoimi herbami i własnymi „królami”.

***

Inwazja Japonii na Koreę w 1592 roku była szczytem aktywności wakō. Prawie cała flota i znaczna część armii japońskiej to byli piraci. Królowie piratów i ich poddani byli siłą uderzeniową operacji. Oprócz mieczy i łuków, używali prochu strzelniczego, bomb i broni palnej. Ich przyodziewek był raczej łachmaniarski. Krótka yukata (bawełniane kimono) na grzbiecie i bose stopy. Taki strój nie krępował ich ruchów.

Piraci z flaga

https://br.pinterest.com/pin/454441418647494487/

Oficerowie wakō chcieli się jednak wyróżniać. Nosili kamizelki kuloodporne, ale nie nosili nagolenników, co pozwalało szybko pokonać wodę po zejściu ze statku. Zakładali też różnego rodzaju maski, rogi i odznaki. Udawali duchy i demony, wydając niesamowite dźwięki, dawali „przerażające” przedstawienia, aby przestraszyć tych, z którymi walczyli.

***

Pływali na wszystkim co poruszało się po falach: na jednostkach do żeglugi przybrzeżnej i ogromnych okrętach flagowych. Najpopularniejszym typem statku pirackiego był  kemminsen, statek handlowy przerobiony do najazdów. Miał dwie wieże dla strzelców – na dziobie i rufie.

Statek 1

https://leadadventureforum.com/index.php?topic=129267.0

Innym typem statku popularnego wśród wakō był atackebune. Była to pływająca forteca: ogromny, z mocnymi drewnianymi ścianami po bokach.

Statek 2

https://pl.wikipedia.org/wiki/Atakebune#/media/Plik:Japanese-Tokugawa-Ship-Ataka-Maru.png

Niezwykły był także statek sekibune – miał drewniane burty i bambusowe przegrody.

Statek 3

https://pl.pinterest.com/pin/66146688266465253/

Z czasem piraci tego okresu zaczęli odgrywać dużą rolę w gospodarce i polityce Japonii. Wielu z nich weszło do kręgów rządzących, a nawet cieszyło się honorem i szacunkiem. Prawie każdy klan samurajów miał powiązania z piratami, a dla niektórych panów feudalnych rabunek morski stał się podstawą dobrobytu i władzy.

***

Aktywność wakō zanikła w XVII wieku. Po latach walk wewnętrznych Japonia została zjednoczona, a rządzący nią ród Tokugawa tępił piratów i elementy go zasilające. Ostatecznie kres ich działalności położyła polityka zamykania się Japonii na kontakty ze światem zewnętrznym. Do wysp nie dopuszczano obcych, a swoim nie pozwalano ich opuszczać.

Na tych obszarach miejsce piratów japońskich przejęli piraci chińscy.

                                     ELŻBIETA POTOCKA

POLECAM:

Piraci – w poszukiwaniu cesarskiej pieczęci:

https://www.youtube.com/watch?v=soYASjI3CKs

W wydaniu nr 256, marzec 2023, ISSN 2300-6692 również

  1. PIŁKA KOPANA

    Zdechłe Orły Santosa
  2. SUKCESJA 4

    Oczu bolenie
  3. ARABSKI DOM

    Raj utracony
  4. DO DNI PAMIĘCI

    Dziwny Piesek
  5. SPOSÓB NA ŻYCIE

    Pirat i morze
  6. ROWERY I ESPERANTO

    Cudze chwalicie, swoich nie znacie
  7. HOMO SAPIENS

    Na ile jest rozumny?
  8. LEKTURY DECYDENTA

    Cywilizacje, których nie znamy
  9. CO SIĘ W GŁOWIE MIEŚCI

    Kabotyni