BRONISŁAW KOMOROWSKI

Damian A. Zaczek: Panie Pośle, jakie ma Pan uczucia wobec GROM-u?
BRONISŁAW KOMOROWSKI: Zdecydowanie pozytywne, gdyż byłem osobiście zaangażowany w przeniesienie GROM-u z MSWiA do MON. Podjęta wtedy decyzja oznaczała poważne problemy, ale też dawała szanse na przebudowę i dowartościowanie wszystkich jednostek sił specjalnych. Tej zmianie towarzyszyły różne skandale, że przypomnę tylko słynne prucie kasy pancernej.

Dlaczego należało przenieść GROM do MON-u?
Po pierwsze, z punktu widzenia przepisów prawa będąc w strukturach MSWiA GROM nie mógł prowadzić operacji poza granicami Polski. Po drugie, jednostka nie mogła korzystać z dobrodziejstw, które są w zasięgu wojska, a więc zaplecza logistycznego, szkoleń, środków transportu, infrastruktury itp., których w MSWiA po prostu nie było.

Pułkownik Polko jest bardzo dobrym żołnierzem. Dlaczego zrezygnował z dowodzenia GROM-em?
Odpowiedź znają tylko płk Polko i minister Szmajdziński. Mogę powiedzieć tylko tyle, że bardzo żałuję tej decyzji. Płk Polko był pierwszym wojskowym dowódcą tej jednostki, bez przeszłości policyjnej. Jednocześnie był człowiekiem cieszącym się powszechnym szacunkiem, akceptacją i sympatią. Tacy ludzie jak płk Polko mogą zmieniać mentalność żołnierzy i kadry w Wojsku Polskim. I bardzo się dziwię, że jego zawodowe losy potoczą się inaczej. Przypomnę, że jeszcze w ub.r. minister obrony narodowej wysłał płk Polko na PSOS, czyli na kurs wyższych dowódców, po którym uzyskuje się poważną szansę na szlify generalskie. Tak więc z punktu widzenia sił zbrojnych jest to strata – odszedł młody (41 lat), zdolny dowódca z dużym doświadczeniem i osobistym autorytetem.

Jak wyglądają, zapoczątkowane przez Pana jako ministra obrony, reformy w wojsku?
Polskie siły zbrojne są na półmetku zmian w planie sześcioletnim. Sugerowałem ministrowi Szmajdzińskiemu, że teraz powinien powstać jasny plan przejścia na w pełni zawodowe wojska operacyjne. Należy przy założyć zmniejszenie ich liczebności na korzyść nowocześniejszego wyposażenia i lepszego wyszkolenia, bo tylko takie może być wojsko zawodowe. Jednocześnie należy też zadbać o nowoczesne szkolenie żołnierzy służby zasadniczej na potrzeby mobilizacyjne. W tych dwóch kierunkach powinny iść zasadnicze zmiany, które powinny doprowadzić do poprawy jakości całych sił zbrojnych w warunkach pokojowych i do odbudowania obronnej zdolności mobilizacyjnej. Te zmiany w jakiejś mierze powinny też dotyczyć jednostek sił specjalnych, które będą odgrywały coraz większą rolę w natowskiej strategii.

Nasza misja w Iraku trwa. Jak Pan ją dziś ocenia?
Przed naszym zaangażowaniem w Iraku zakładaliśmy, że – po pierwsze – będzie to udział w wojnie w wymiarze symbolicznym (200-osobowy oddział GROM). Ten cel został osiągnięty. Angażując niewielką liczbę, ale znakomitych żołnierzy, Polska pokazała się jako wiarygodny sojusznik Stanów Zjednoczonych. Po drugie – nasz udział na ponadziesięciokrotnie większą skalę w siłach stabilizacyjnych. Ocena tego zadania jest trudniejsza. Jest to bardzo duży wysiłek finansowy, organizacyjny i polityczny. Koszt materialny łatwo policzyć: jest to prawie 400 mln złotych rocznie. Koszt polityczny to widoczne pogorszenie naszych stosunków z Niemcami i Francją. Po stronie zysków jest natomiast potwierdzenie naszej wiarygodności sojuszniczej, potwierdzenie naszej woli odgrywania większej roli w polityce międzynarodowej. Na razie brakuje innych korzyści. Rząd stworzył wrażenie, że szybko pojawią się korzyści natury ekonomicznej. Ale ich nie ma. Nie udało się odzyskać pieniędzy z tytułu irackiego zadłużenia i nic nie zapowiada, żeby to miało nastąpić. Nie udało się też uzyskać wymiernych korzyści w obszarze sprzętu wojskowego. Nie oznacza to, że bilans naszego zaangażowania jest ujemny. Z czasem będzie się poprawiał.

Czy nie wystarczyłby nam europejski wymiar polityki międzynarodowej?
Nie, bo dla bezpieczeństwa Polski zasadnicze znaczenie ma NATO i szczególne partnerstwo ze Stanami Zjednoczonymi, a to oznacza, że powinniśmy uczestniczyć w rozwiązywaniu problemów z zakresu polityki bezpieczeństwa także poza Europą, a Stany Zjednoczone prowadzą przecież politykę globalną. Musimy jednak uważać, aby nie przesadzić z angażowaniem się na światowych antypodach, bo jak na dwa lata obecnego rządu, to udział Polski w wojnach w Afganistanie i w Iraku to już naprawdę bardzo dużo.

Dziękuję za rozmowę.