KOBIETY DECYDENTA
Aktorka totalna
Danutę Szaflarską wszyscy znają i znali. A wszystko to dzięki głównym rolom w pierwszych polskich filmach po II wojnie światowej „Zakazane piosenki” i „Skarb”. więcej...
O Austrii niewiele wie się w Polsce. W naszym kraju pamięta się, że Wiedeń był jednym z trzech zaborców, że po Anschlussie, Austria stała się częścią III Rzeszy. A po cesarzu Franciszku Józefie, najbardziej znanym politykiem był u nas kanclerz Bruno Kreisky.
Ta publikacja porusza sprawy, o których dotąd jedynie przebąkiwano. Autorka rozpoczyna swą książkę od przypomnienia sytuacji tego kraju po 1945 roku. Pisze, zwyczajem autorów zachodnich, „o wyzwoleniu Austrii”, a nie o jej pokonaniu, o utworzeniu Sojuszniczej Rady Kontroli, o przygotowaniach do zawarcia w 1955 roku Układu Państwowego, podkreśla fakt zastosowania łagodnej denazyfikacji wobec obywateli austriackich oraz lawirowania polityków austriackich w tej i w innych sprawach, co umożliwiała im różnica stanowisk wśród mocarstw okupacyjnych, a zwłaszcza niezdecydowanie ZSRR wobec statusu powojennej Austrii i samego Traktatu Państwowego, choć państwo to miało należeć do grona neutralnych państw bloku radzieckiego i brytyjskiego. W sumie, przyjęto stanowisko, że Austria stała się pierwszą ofiarą ekspansji III Rzeszy; umożliwiało to dość szybkie zakończenie okupacji i odmienne traktowanie Austrii, niż Niemiec.
Autorka wskazuje w pracy przesłanki istnienia wieczyście neutralnej Austrii, pierwsze stosunki powojennej Polski z jeszcze okupowaną Austrią. Zwraca uwagę fakt, że w stosunkach dwustronnych władze warszawskie akcentowały przede wszystkim sprawy gospodarcze i wymianę handlową, czytaj dostawy polskiego węgla do Austrii.
Bruno Kreisky: najpierw minister spraw zagranicznych, następnie kanclerz Austrii, nieustannie życzliwy Polsce i odwiedzający dość często nasz kraj, pilnujący, by świat nie kojarzył Austrii z Niemcami. W warunkach „zimnej wojny” i ówczesnej konfrontacji między Wschodem i Zachodem, umiarkowany wykonawca poleceń Waszyngtonu, trzymający Austrię poza NATO, a także poza Wspólnotami Europejskimi, czyli strażnik wieczystej neutralności Austrii.
Dobra passa w stosunkach polsko-austriackich trwała do wprowadzenia stanu wojennego w Polsce: wprawdzie wówczas stosunki dwustronne zostały zawieszone, ale Kreisky nie krytykował publicznie ówczesnych władz polskich.
Interesujące jest, że mimo ówcześnie trudnego położenia Polski, Kreisky był nieustannym rzecznikiem pomocy dla naszego kraju. Niewykluczone, że ideą przewodnią takiego stanowiska była chęć uniknięcia strat poprzednich świadczeń i kredytów.
Cenną częścią książki jest przedstawienie różnych aspektów polityki Kreisky’ego w polskim dyskursie publicznym.
Jest to bardzo potrzebna publikacja, skutecznie wypełniająca istniejącą dotąd lukę na polskim rynku wydawniczym.
Jacek Potocki
Agnieszka Kisztelińska-Węgrzyńska. „Bruno Kreisky. Polityka zagraniczna i dyplomacja wobec PRL (1959-1983)”, „Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego”, Łódź 2018
Z KRONIKI BYWALCA
Fotografie Józefa Czechowicza
W Ambasadzie Republiki Litewskiej w Warszawie trwa aktualnie wystawa pt. „Miasta Litwy, Białorusi, Polski i Ukrainy w XIX w.” więcej...