Chiny powoli odzyskują pozycję światowego mocarstwa. Robią to w oparciu o najnowsze badania naukowe. Książka jest zbiorem artykułów polskich politologów, znawców Chin. Artykuł pierwszy jest poświęcony konferencji prasowej ministra spraw zagranicznych ChRL, Wang Yi w dniu 8 marca 2018 roku, w czasie której minister przedstawił główne kierunki polityki zagranicznej tego państwa. Powiedział on o chińskiej agendzie dyplomatycznej na 2018 rok, o relacjach Chin z innymi państwami, w tym z USA zaznaczając, że Chiny nie chcą zastąpić USA, jako głównego supermocarstwa w świecie. Że Chiny i USA powinny dążyć do współpracy, podobnie jak Chiny i Rosja, wspomniał też o poprawie stosunków z Indiami.

Wiele słów padło w czasie konferencji o relacjach Chin z organizacjami międzynarodowymi i poszczególnymi regionami. Minister wspomniał o dążeniu ChRL do pełnej liberalizacji handlu, zwłaszcza w rejonie Azji i Pacyfiku, powiedział o konstruktywnej współpracy Chin z Pakistanem, a głoszone przez Zachód od lat „zagrożenie chińskie” uznał za wymysł w świetle danych, że Chiny doprowadziły do redukcji 70% ubóstwa w świecie. Powtórzył zasady polityki zagranicznej ChRL, w pełni zgodne z prawem międzynarodowym.

Wypowiedź ministra Wanga potwierdza obraz Chin, jako „wielkiego, odpowiedzialnego państwa”. Artykuł o strategicznym partnerstwie chińsko-rosyjskim w sektorze energetycznym koncentruje się na „bezpiecznym przesyle” energii, z uwagi na bliskość geograficzną obu państw, który to przesył nie może być zagrożony przez państwa trzecie. Stąd Rosja jest największym dostawcą ropy naftowej dla Chin i wzajemne stosunki będą się pogłębiać.

Rola Gazpromu  i współpraca chińsko-rosyjska w Arktyce to dalsze tematy, związane z tą kwestią, a w perspektywie rysuje się możliwość przesyłania gazu z Rosji do Korei Południowej.

Autor kolejnego artykułu koncentruje się na dość intensywnych stosunkach Chin z państwami Bałkanów Zachodnich; Chiny mają na widoku głównie państwa Europy Środkowo-Wschodniej, które są dość rozwinięte ekonomicznie i są członkami Unii Europejskiej, podczas gdy państwa Bałkanów Zachodnich przez długie lata były w niewielkim zainteresowaniu Chin, jako państwa mało znaczące.

Następne tematy w zbiorze obejmują politykę Chin wobec Rwandy w aspekcie chińskich inwestycji i partnerstwa w sferze rolnej, wybrane zagadnienia kwestii Tybetu w stosunkach Chin z Czechami, lingwistykę chińskiej decyzji o ukaraniu oraz aspekty chińskiej polityki kulturalnej i oświatowej. Niektóre zagadnienia, z punktu widzenia zainteresowań polskiego czytelnika, można uznać za nieco marginesowe: Indonezja czy Bhutan.

Książka jest bardzo „na czasie”, zarówno bowiem Zachód jak i Wschód interesują się niebywałym wzrostem potęgi Chin w ostatnich latach.

                                                                                              Jacek Potocki

Joanna Marszałek-Kawa, Krzysztof Zamasz (red.) „Chiny z perspektywy XXI wieku.” Wydawnictwo „Adam Marszałek”, Toruń 2019, str. 220