Jest on raczej sceptykiem w sferze owej rzeczywistości, ale nie krytykuje jej wyraźnie, zmusza czytelnika do wyciągnięcia własnych wniosków i postawienia własnych ocen. Zastanawia się on nad obecnym stanem państwa, w którym „rewolucjoniści-ignoranci” o niskim poziomie merytorycznym, przewrócili do góry nogami ukształtowany już porządek rzeczy.

Jednym z największych bezeceństw jest „osłabienie wręcz degradacja nadrzędnej pozycji przedstawicielsko-obywatelskich organów w strukturze naszego państwa i doprowadzenie do niedowładu narodowej i obywatelskiej kontroli nad państwem”.

Państwo ma być wspólnym domem wszystkich jego obywateli, ale władza działa tak, by stosunki w państwie najlepiej służyły interesom elit tej władzy. Wspólność interesów w narodzie jest rozbijana, a społeczeństwo obywatelskie tłumione.

Autor szeroko zastanawia się nad ślepym fanatyzmem partyjnym, konfliktującym społeczeństwo, który jest zaprzeczeniem demokratyczności państwa, nad demagogiczną polityką, nad tłumieniem buntów społecznych przeciwko władzy, która jest nielojalna wobec obywateli. I szerzej zajmuje się zagadnieniem owych buntów oceniając, że „dziś demokracja zmierza nawet dużymi krokami do granic krańcowości”, między innymi z powodu galopującej etatyzacji i osłabieniu norm etycznych. Dostrzega proces uśmiercania obowiązującej konstytucji oraz oszukiwania narodu i podaje tego przyczyny. Zwraca uwagę na stosowanie obowiązującego prawa nie w interesie narodu, ale w interesie ugrupowania, dzierżącego władzę, gdyż nie dopuszcza się do głosu ludzi inaczej myślących, podczas gdy nieuczciwi ludzie burzą nie tylko porządek prawny, ale i społeczny.

Prof. Jastrzębski sporo pisze o kryteriach władz demokratycznego państwa – wymienia ich 10 – którego głównym prawem jest Konstytucja. A co się dzieje z konstytucyjnym podziałem władz? Coraz większa obecnie jest rola rządu, który realizuje wolę polityków partyjnych u władzy, nie zaś wolę narodu, natomiast władza usiłuje na marginesie ulokować niezależne sądownictwo.

Autor nie ukrywa bezwstydnych walk o władzę w naszym kraju, sporo pisze o historii i o formach polskiej demokracji. Pisze też o obowiązkach władzy, która powinna działać w interesie wszystkich obywateli, a nie tylko w interesie grupy partyjnych polityków lub tylko ich lidera. I uważa, że „ugrupowanie partyjne… wygrało wybory powszechne, bez gwarancji przyzwoitości”. Pisze o zadaniach władz państwowych, o potrzebie przestrzegania samorządności, o szacunku wzajemnym ludzi do siebie, o wadach funkcjonariuszy publicznych, o cechach „dobrych rządów” oceniając, że „współcześnie, w demokratycznej Polsce, mamy władzę nad dużą większością obywateli.

Nic dodać, nic ująć. Bardzo trafiona pod względem czasowym i doskonała pod względem merytorycznym książka.

                                                                                                 Jacek Potocki

Bronisław Jastrzębski, „Funkcjonowanie państwa prawa we współczesnej „Rzeczypospolitej Polskiej. Tekst interdyscyplinarny”. Wydawnictwo „Adam Marszalek”, Toruń 2017