Established 1999

KRYZYS W MLECZARSTWIE

26 luty 2015

Czas i wolny rynek - 26.02

W czasie trwania kryzysu następują bankructwa instytucji finansowych i banków, dochodzi do upadłości wielu firm i przedsiębiorstw, w wyniku czego następują zwolnienia grupowe, utrata miejsc pracy i redukcja etatów. Takie definicje kryzysu gospodarczego możemy wyczytać w „Wikipedii”. Wynika z tego, że w mleczarstwie dzisiaj nie ma kryzysu gospodarczego jest natomiast cykl obniżonej koniunktury. Dlaczego więc protestują rolnicy tak bez powodu bez przyczyny? Przez wiele lat pracowałem z rolnikami, szczególnie z producentami mleka, znam ich pracę i problemy. Produkcja mleka jest najbardziej pracochłonną i kapitałochłonną działalnością w rolnictwie. Wymaga pracy przez 365 dni w roku i wielu umiejętności w zarządzaniu coraz większymi stadami krów mlecznych po 50, 100 a nawet powyżej 500 sztuk – pisze Waldemar Skibiński, b. prezes Spółdzielni Mleczarskiej Bieluch w Chełmie.

Z produkcji mleka trudno zrezygnować z dnia na dzień, trudno ją rozpocząć, zajmują się nią najczęściej gospodarstwa pokoleniowe. W ostatnim okresie nie było wielu rolników zaczynających od zera. Może między innymi dlatego, że pierwszą produkcję mleka od krowy uzyskujemy po około 3 latach hodowli, ponadto trzeba zbudować oborę, udojnię, kupić wóz paszowy, zabezpieczyć bazę paszową, trudno tego dokonać w krótkim okresie czasie.


 


Rozwiązać, względnie złagodzić problem cykliczności koniunktury w produkcji mleczarskiej, w Europie miała Wspólna Polityka Rolna Unii Europejskiej, dla której zostały wyznaczone cele: ustabilizować ceny za mleko dla rolników, ceny na artykuły mleczne dla konsumentów oraz zagospodarować ogromne zapasy masła i mleka w proszku.  Wprowadzono Kwoty Mleczne dla rolników oraz kilkanaście mechanizmów interwencyjnych regulujących rynek. Kwoty mleczne ograniczyły i ustabilizowały produkcję mleka a działania interwencyjne pomogły zagospodarować zapasy masła i mleka w proszku. Można więc powiedzieć, że Wspólna Polityka Rolna UE oparta na tych założeniach dobrze spełniała swoją rolę do około 2004 roku kiedy przystąpiły do niej nowe państwa europejskie, między innymi Polska.(…)


        


Cykliczność obniżonej koniunktury w rolnictwie i mleczarstwie występuje co kilka lat, ale ta ze względu na zbieżność kilku przyczyn zapowiada się na długotrwałą i głęboką. Unia Europejska zrezygnowała z kilku istotnych programów interwencyjnych tj: dopłat do eksportu czy zakupów interwencyjnych a załatwić to rekompensatami finansowymi będzie bardzo trudno i nie pokryje w całości utraconych dochodów. Do tego rezygnacja z kwot mlecznych, może spowodować nadmierny wzrost podaży mleka surowego i dalszy spadek cen dla rolników.


 


Pojawiły się jednak  nowe nieformalne mechanizmy interwencji na rynku mleka, stosują je duże sieci handlowe w stosunku do polskiego sektora mleczarskiego przez agresywną politykę cenową. Unii Europejskiej jest to na rękę, bo w ten sposób regulowane są i stabilizowane ceny towarów ku zadowoleniu konsumentów, ale w ostateczności kosztem rolników i pracowników, a duże sieci handlowe i tak swoje zarobią.


 


Ponadto rolnicy którzy zainwestowali w produkcję mleka i ją zwiększyli zapłacili lub zapłacą kary za przekroczenie swoich indywidualnych kwot mlecznych za rok kwotowy 2013-2014 i grożą im kolejne kary za rok kwotowy 2014-2015.


        


Występuje tutaj pewien paradoks i niespójność w polityce UE: z jednej strony odstępujemy od kwotowania mleka a z drugiej strony w ostatnim roku kwotowym każemy finansowo rolników. Rolników bulwersuje i denerwuje także fakt, że nie będą mieli rekompensat za dokupione kwoty mleczne z własnego budżetu (płacili za nie nawet po 1zł za 1 litr). (…)


     


Ostatnio Komisja Rolnictwa Sejmu RP pracuje nad złożonym przez Ministerstwo Rolnictwa projektem ustawy o funduszu wzajemnej pomocy, który ma chronić rolników przed niestabilnością rynków. Składkę na fundusz mają płacić rolnicy i, co budzi kontrowersje, importerzy żywości i przetwórcy. (…)


 


Pracując z rolnikami ponad 40 lat, do 2010 roku nie spotkałem się z przypadkami zbankrutowania gospodarstwa rolnego, natomiast w ostatnich pięciu latach znam co najmniej pięć takich gospodarstw. Przyczyną bankructwa jest najczęściej przeinwestowanie i nieumiejętność zarządzania stadem krów mlecznych. Rolnicy zainwestowali duże pieniądze w produkcję mleka, opracowali biznesplany, pobrali kredyty, których nie są w stanie obsłużyć przy 20% spadku dochodu. Natomiast rolnicy państw starej 15-tki UE są od lat doinwestowani, niezadłużeni, mają wyższe dopłaty obszarowe i dlatego są bardziej odporni na obniżony cykl koniunktury.


 


Dzisiaj wszyscy / rolnicy, politycy, ministrowie, eksperci, przedsiębiorcy / zadają pytanie „ kiedy skończy się cykl obniżonej koniunktury w rolnictwie”, niestety nie ma jednoznacznej odpowiedzi.


 


Profesor Andrzej Babuchowski z UWM w Olsztynie na konferencji w Białymstoku w 2009 roku, kiedy mieliśmy poprzednie załamanie koniunktury, na pytanie rolnika – kiedy wrócą ceny za mleko z 2007 roku, odpowiedział że lepiej to już było i nikt w UE nie przywiduje ich powrotu. Czas i wolny rynek rządzą się swoimi prawami, często trudno przewidywalnymi. (…)


 


                                                                           WALDEMAR SKIBIŃSKI


                                                                        


Cały tekst na: http://spostrzezeniawaldemara.blogspot.com

W wydaniu nr 159, luty 2015, ISSN 2300-6692 również

  1. WHISKY VERSUS WÓDKA

    Złoto Szkotów - 26.02
  2. KRYZYS W MLECZARSTWIE

    Czas i wolny rynek - 26.02
  3. BŁĄDZĄCE UMYSŁY

    Uważajcie i pamiętajcie - 18.02
  4. Z INSPIRACJI MISTRZA JANA

    Hołd katowicki - 18.02
  5. LEKTURY DECYDENTA

    Prawda o Zagładzie - 16.02
  6. Z KRONIKI BYWALCA

    Czarowne maski - 16.02
  7. POLEMIKA Z PROF. LENĄ KOLARSKĄ-BOBIŃSKĄ

    Uniwersytet psuje się od ministerstwa - 8.02
  8. ŚWIETNIE, ŻE Z NAMI JEST

    Danuta Szaflarska, po prostu - 7.02
  9. TP NR 9

    Szpitalne jedzenie - 25.02
  10. ROSJA W KRYZYSIE

    Remonetyzacja w złocie - 16.02
  11. ŚWIAT BEZ REGUŁ

    Każdy sobie rzepkę skrobie – 2.02
  12. A PROPOS...

    Redaktor na celowniku - 18.02
  13. W OPARACH WIZERUNKU

    Mimikra i kamuflaż - 3.02
  14. I CO TERAZ?

    Rzygać mi się chce... - 2.02
  15. FILOZOFIA I DYPLOMACJA

    Cud w Mińsku - 19.02
  16. WIATR OD MORZA

    Reelekcja - 10.02
  17. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Gwiazda, nie celebrytka - 23.02
  18. DECYDENT SNOBUJĄCY

    Piątek, 27.02 – Nie na siłę