Established 1999

HISTORIA DECYDENTA

10 styczeń 2022

Uratowali Anglię

W czasie II wojny światowej w Wielkiej Brytanii 17 tysięcy Polek i Polaków walczyło w szeregach Polskich Sił Powietrznych, jednakże to walki Dywizjonu 303 przeszły do historii.

Autorka rozpoczyna swą książkę od walk polskich lotników w kampanii wrześniowej i pisze, że polskie samoloty były przestarzałe względem maszyn niemieckich. Poza tym, polskie lotnictwo miało w rezerwie niewielką ilość paliwa i amunicji. Doszedł do tego ważny element zaskoczenia.

Autorka pisze o niektórych bojach i nie pomija w swych rozważaniach Paktu Ribbentrop- Mołotow, a także niedotrzymania przez Rumunię planu udzielenia pomocy Polsce i ogłoszenia przez nią neutralności. Potem Francja i dzień ogłoszenia przez nią kapitulacji 17 czerwca 1940 roku, a także ewakuacja polskich lotników do Wielkiej Brytanii.

Brytyjczycy nie ufali Polakom; nie widzieli ich umiejętności, dostrzegając jedynie klęskę. Stąd, przez długi czas nie było dla nich mundurów, ani nie odbyli szkolenia lotniczego na brytyjskich samolotach. Dowodzili nimi też Anglicy. W dniu 13 lipca 1940 roku utworzono pierwszy polski dywizjon o numerze 302 w bazie lotniczej Norholt, położonej w Leconfield w hrabstwie Yorkshire, a miesiąc później RAF powołał słynny Dywizjon 303, który nosił imię Tadeusza Kościuszki, natomiast pierwsi polscy lotnicy pojawili się w bazie 2 sierpnia 1940 roku.

Organizacja dywizjonu mogła budzić zdziwienie: obok starszego oficera RAF w dywizjonie był polski odpowiednik: dowódcą dywizjonu był Anglik (do tego stopnia Anglicy „pilnowali” Polaków), a jego zastępcą był polski pilot. Autorka pisze, że w chwili utworzenia dywizjonu, było 28 Polaków na 36 pilotów. Utrzymywała się bariera językowa: Polacy nie znali angielskiego, tylko francuski, stąd uczyli się języka angielskiego na miejscu. Uczyli się tego języka w zakresie, by mogli porozumieć się przez radio. Polacy przeszli szkolenie językowe i bojowe bardzo dobrze.

Autorka podaje listę założycieli Dywizjonu 303, zaangażowanych w Bitwie o Wielką Brytanię, a także ich biogramy. Niektórzy z pilotów zginęli, prawie żaden z nich, po wojnie, nie wrócił do skomunizowanej Polski (nota bene, skomunizowanej za przyzwoleniem premiera Churchilla i prezydenta F.D. Roosevelta). W składzie walczących byli również Anglicy oraz Czesi.

Na uwagę zasługują wspomnienia innych pilotów dywizjonu, nierzadko od września 1939 roku, poprzez walki we Francji, do Bitwy o Anglię; mówią oni o pobycie w obozie jenieckim, o zestrzeleniu podczas akcji bojowej. Jest również wspomnienie kobiety, pani Stefanii Wojtulanis, która dosłużyła się funkcji pierwszego oficera, inne wspomnienia obejmują pierwsze akcje bojowe, zaraz po utworzeniu Dywizjonu 303.

Autorka nie zapomniała o sprawach szczegółowych, jak historia sztandaru, historia samej bazy, działalność ZSRR, dość negatywnie dzisiaj oceniana. Na uwagę zasługują oryginalne zdjęcia, zamieszczone w tekście książki jak i fotokopie dokumentów, zamieszczone w formie załączników.

Dobrze się stało, że na rynek polski trafiła książka, napisana przez Angielkę, książka która dotyczy legendy polskich walk na Zachodzie.

                                                                                               Jacek Potocki

Nina Britton Boyle, „Skrzydła we krwi. Dywizjon 303 w bazie RAF Norholt”. Tłum. Łukasz Golowanow. Wydawnictwo „Replika”, Poznań 2020, s. 437

W wydaniu nr 242, styczeń 2022, ISSN 2300-6692 również

  1. ŻYWOTY DECYDENTA

    Prawdziwy św. Mikołaj
  2. HISTORIA DECYDENTA

    Jedwabne
  3. WIATR OD MORZA

    Suskie inicjatywy
  4. DECYDENT GLOBTROTER

    Daleki kraj
  5. HISTORIA DECYDENTA

    Teorie spiskowe
  6. WIERSZOWNIA DECYDENTA

    Polskie Radio 2022
  7. BEZPŁATNA BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Wypożycz i zwróć albo nie zwracaj
  8. NOTATKI DO DNI PAMIĘCI

    Nasze dumy eksportowe
  9. HISTORIA DECYDENTA

    Wpływowy ród
  10. LEKTURY DECYDENTA

    Państwo w zapaści
  11. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Pedofilia
  12. CZY DECYDENT MOŻE ZNIKNĄĆ?

    DECYDENT reaktywacja
  13. HISTORIA DECYDENTA

    Uratowali Anglię
  14. WIATR OD MORZA

    Zamiast raphacholinu
  15. DECYDENT GLOBTROTER

    Trudna wyprawa
  16. LEKTURY DECYDENTA

    Dość trudna powieść
  17. FILOZOFIA I DYPLOMACJA

    Reparacje od Niemiec
  18. ALBA LACH HERITAGE

    Szpital im. Paderewskiego
  19. HISTORIA DECYDENTA

    Królewski Kraków
  20. CO SIĘ W GŁOWIE MIEŚCI

    Dr Jekyll i Mr Hyde
  21. WIATR OD MORZA

    Polska mądrość...