Established 1999

BIBLIOTEKA DECYDENTA

9 sierpień 2019

Gwarant jedności Kazachstanu

Jest to zapis prezydenta Nursułtana Nazarbajewa o 26 latach istnienia i działaniach niepodległego Kazachstanu, który stał się samodzielnym podmiotem prawa międzynarodowego po rozpadzie ZSRR.

Pierwsze lata były trudne, zarówno pod względem ekonomicznym, jak i społeczno-politycznym. Autor pisze o „trzech modernizacjach” Kazachstanu, niezbędnych do samodzielnego funkcjonowania państwa na arenie międzynarodowej. Wspomina o jedności, ewolucji przemian i umiarkowaniu we wprowadzaniu reform. Dzisiaj już nie każdy pamięta tzw. kazachizację, która miała polegać na przymusowym wprowadzaniu etnicznego języka kazachskiego jako języka państwowego w tym ogromnym państwie. Nazarbajew pohamował dość skutecznie nadgorliwców tego poglądu biorąc pod uwagę z jednej strony wieloetniczność Kazachstanu, jego wielowiekowe związki z Rosją, a także negatywne skutki eliminacji języka rosyjskiego w innych państwach poradzieckich. Dzięki postawie tego mądrego i rozważnego polityka, Kazachstan uniknął konfliktów etnicznych, secesji i separatyzmów, tak powszechnych gdzie indziej.

Autor wykazuje, że Kazachstan to kraj gospodarki rynkowej z elementami planowania: dzięki tym elementom planowania podnosił się zarówno produkt narodowy brutto jak i rósł dobrobyt indywidualny, który był dość niski w pierwszych latach po rozpadzie ZSRR, gdyż w czasach radzieckich centrala zabierała prawie cały dochód, jaki Kazachstan uzyskiwał z wydobycia ropy naftowej i gazu. Potem troska prezydenta sprowadzała się do dywersyfikacji gospodarki i do rozwoju innych dziedzin, zwłaszcza zaś działów przetwórczych i rolnictwa.

Symbolem nowoczesnego Kazachstanu jest nowa stolica państwa – Astana.

Prezydent pisze o denuklearyzacji Kazachstanu, gdzie działał przez lata poligon atomowy w Semipałatyńsku, o polityce zagranicznej, która nie miała w Kazachstanie tradycji. Pisze o szczególnych relacjach z Rosją, Chinami, USA i Turcją, powołuje się w reformowaniu gospodarki na doświadczenia Singapuru, który uważa za wzór dobrze zorganizowanego państwa. Eksponuje udział Kazachstanu w organizacjach międzynarodowych: OBWE, Konferencji Islamskiej, Szanghajskiej Organizacji Współpracy, WTO czy ONZ, gdzie Kazachstan był niestałym członkiem Rady Bezpieczeństwa w latach 2017-18.

Prezydent pisze o rozwoju edukacji w Kazachstanie, o opiece zdrowotnej i pomocy społecznej; zwraca uwagę na fakt, że ludność Kazachstanu w większości to muzułmanie, ale Kazachstan to państwo świeckie.  Wspomina też swoje podróże zagraniczne: do czasu wydania książki Nazarbajew był dwa razy w naszym kraju, ale ten element jakoś umknął ze wspomnień.

19 marca 2019 roku prezydent Nazarbajew zrezygnował ze stanowiska. Jaką politykę będzie prowadził jego następca?

Znakomita książka, napisana przez mądrego polityka, od którego nasi włodarze mogliby się wiele nauczyć!

                                                                                              Jacek Potocki

Nursułtan Nazarbajew. „Era niepodległości”. Tłum. z ros. Galina Palacz i Andrzej Palacz. Wydawnictwo „Inicjał”, Warszawa 2018, z inicjatywy Ambasady Kazachstanu w Polsce.

W wydaniu nr 213, sierpień 2019, ISSN 2300-6692 również

  1. DECYDENT SNOBUJĄCY

    Donald, Małgorzata i Andrzej
  2. DECYDENT POLIGLOTA

    Zrozum, co mówią i mów po angielsku
  3. DECYDENT GLOBTROTER

    Królewskie miasto Kraków
  4. LEKTURY DECYDENTA

    Pastor i jego parafianie
  5. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Skłonności młodego Japończyka
  6. LEKTURY DECYDENTA

    Polska między mocarstwami
  7. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Gwarant jedności Kazachstanu
  8. LEKTURY DECYDENTA

    Karski: Zostałem Żydem!
  9. WIATR OD MORZA

    Kroczem!
  10. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Dobro triumfuje
  11. FILOZOFIA I DYPLOMACJA

    Mury
  12. LEKTURY DECYDENTA

    Rozwodu nie będzie
  13. CO SIĘ W GŁOWIE MIEŚCI

    Taki honorny