Established 1999

BIBLIOTEKA DECYDENTA

11 styczeń 2017

Ojciec i syn

Ta znakomita praca jest dowodem na to, że kultura jest ponadczasowym łącznikiem narodów, niezależnie od aktualnej retoryki politycznej.

Książka, pióra dra Grzegorza Wiśniewskiego, byłego dyplomaty i wybitnego znawcy rosyjskiej kultury oraz więzi kulturalnych między Polską i Rosją, a obecnie wykładowcy w Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku, jest poświęcona Igorowi i Światosławowi Bełzom, Rosjanom o polskich korzeniach, którzy w swej twórczości o wymiarach niemal renesansowych, wiele miejsca poświęcili popularyzacji polskiej kultury w ZSRR i w Rosji.

Ojciec Igor Bełza, to znany rosyjski muzykolog, kompozytor i literaturoznawca, krewny wybitnych polskich uczonych, literatów i podróżników okresu rozbiorowego, w tym Władysława Bełzy, autora „Katechizmu polskiego dziecka” (Kto ty jesteś? – Polak mały…”).

Igor urodził się i mieszkał w Polsce do 1915 roku, kiedy to w związku z działaniami wojennymi, rodzina Bełzów przeniosła się do Kijowa. Igor ukończył Kijowskie Konserwatorium. Komponuje i koncertuje tam, prowadzi seminaria z historii muzyki polskiej i czeskiej. Pisze o Chopinie. Ewakuowany w czasie II wojny światowej z Kijowa do Moskwy, prowadzi w Konserwatorium Moskiewskim wykłady i seminaria z dziejów muzyki polskiej.

Bełza został poddany ostrym doświadczeniom w czasach ortodoksyjnego socrealizmu w ZSRR, kiedy to został objęty tzw. zapisem cenzury czyli zakazem publikowania i występowania, dodano do tego jeszcze oskarżenia o kosmopolityzm, w oparciu o jego szerokie znajomości w światowej kulturze, znajomość języków obcych. By przeżyć, chwytał się doraźnych tłumaczeń. „Prywatnie” nadal zajmował się muzyką wschodnio i zachodnioeuropejską oraz literaturą. Zwłaszcza literaturą polską okresu romantyzmu oraz generalnie, muzyką słowiańską. W okresie postalinowskim wiele publikuje o kulturze polskiej, bierze udział w międzynarodowych konferencjach.

Dr Wiśniewski pisze o niezwykle szerokich zainteresowaniach muzykologicznych Igora Bełzy, wśród których jednak zawsze na pierwszym miejscu była muzyka polska. Jego „Historia polskiej kultury muzycznej” to po prostu majstersztyk. Bełza prowadził też głębokie badania nad twórczością Fryderyka Chopina oraz nad dokonaniami prawie już dzisiaj zapomnianej znakomitej pianistki i kompozytorki Marii Szymanowskiej czy wcześniej znanego Michała Kleofasa Ogińskiego, kompozytora słynnego poloneza „Pożegnanie Ojczyzny”. Przy okazji w pracy Wiśniewskiego można znaleźć różne niezwykle interesujące informacje, które świadczą o wielkiej dociekliwości i erudycji autora.

Wreszcie, Igor Bełza został zaprezentowany w książce jako działacz powołanego w 1957 roku Towarzystwa Przyjaźni Radziecko-Polskiej. Została też wyeksponowana jego rola jako organizatora Międzynarodowych Konkursów dla Młodych Pianistów im. Chopina czy popularyzatora polskiej twórczości kompozytorskiej po Chopinie, a także popularyzatora polskiej literatury romantycznej. Przez cały czas Igor Bełza skrupulatnie śledzi polskie życie kulturalne i promuje w Rosji nowe książki polskich pisarzy i badaczy. Był też znakomitym znawcą twórczości Dantego.

Jego syn, Światosław Bełza kontynuował popularyzowanie polskiej kultury, najpierw w ZSRR a potem w Rosji, pod kątem kontaktów polskich i rosyjskich twórców, zwłaszcza literatów. Efektem jego zainteresowań były liczne opracowania i antologie dzieł literatury polskiej. Zajmował się również literaturą światową: angielską i amerykańską. Wiele swych prac publikował w mediach, prowadził programy kulturalne w telewizji, co w ogromnym stopniu przybliżyło polską kulturę odbiorcom na Wschodzie. Był przewodniczącym Towarzystwa Współpracy Kulturalnej i Biznesowej z Polską.

Obaj ci znakomici naukowcy, działacze kulturalni i popularyzatorzy polskiej kultury w Rosji, ojciec i syn zostali uhonorowani wysokimi polskimi odznaczeniami państwowymi.

Ta znakomita praca jest dowodem na to, że kultura jest ponadczasowym łącznikiem narodów, niezależnie od aktualnej retoryki politycznej.

                                                                                           Jacek Potocki

Grzegorz Wiśniewski, „Między Polską i Rosją. Igor i Światosław Bełzowie”. Wydawcy: Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku i Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa-Pułtusk 2016

W wydaniu nr 182, styczeń 2017, ISSN 2300-6692 również

  1. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Małe jest piękne!
  2. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Seks a polityka
  3. FILOZOFIA I DYPLOMACJA

    Hakerzy rządzą światem
  4. POLSKI WYNALAZEK

    Makaron nie wymagający gotowania
  5. LEKTURY DECYDENTA

    Lwica uskrzydlona
  6. BIBLIOTEKA DECYDENTA

    Ojciec i syn
  7. WIATR OD MORZA

    Poseł patriota
  8. LEKTURY DECYDENTA

    Przyciągaj intrygując
  9. FILOZOFIA I DYPLOMACJA

    Guru światowej dyplomacji
  10. LEKTURY DECYDENTA

    Manipulant globalny
  11. PRAWO - WŁADZA - PROBLEMY

    Racje przeciw wartościom
  12. WIATR OD MORZA

    Rok 2017
  13. W OPARACH WIZERUNKU

    Symbioza cnoty i grzechu