Na przyjęciu zorganizowanym dla Eastern Trade Council Mission ambasador Stanów Zjednoczonych Christopher Hill, przemawiając do potencjalnych i obecnych inwestorów amerykańskich, upewnił ich, że przystąpienie Polski do Unii Europejskiej nie pogorszy wyjątkowych związków pomiędzy amerykańskim biznesem i amerykańskim rządem a Polską. Nowy sojusz z Europą nie musi zmienić stosunku Polaków do Amerykanów. “We can have it both ways” – powiedział ambasador.

Od dawna członkowie AmCham wyrażają pogląd, że już sam proces harmonizacji polskiego prawa i polskiej gospodarki z normami Unii Europejskiej w oczekiwaniu na członkostwo w Unii jest korzystny dla Polski, jako kraju postkomunistycznego, wspierając proces transformacji. Wiele z wymienionych przez członków korzyści można zaliczyć do takich kategorii: napływ kapitału inwestycyjnego, dostosowanie systemu prawnego, lepsza jakość prawa i stabilność polityczna, lepsze warunki inwestowania, rozwój konkurencji, wprowadzenie warunków wspólnego rynku i systemu prawnego, ponowne włączenie Polski w obręb kultury zachodniej, zwiększona wiarygodność dla długoterminowych inwestycji zagranicznych, lepsze regulacje prawne związane z ochroną środowiska, oraz zachęta do edukacji i możliwości rozwoju dla Polaków. Wszystkie te korzyści Polska czerpie już teraz w procesie akcesji, a prawdopodobnie będą one jeszcze większe po wstąpieniu do Unii.

Lista zagrożeń, jakie mają przed sobą Polska i społeczność amerykańskich przedsiębiorców, jest równie długa. Większość problemów, jakie widzą członkowie AmCham, odnosi się bardziej do Polski niż do amerykańskiego biznesu w Polsce. Można je podzielić na dwie grupy: a) zdolność Polski do współpracy z państwami członkowskimi w ramach Unii, i b) obawy związane z korupcją i nadmierną biurokracją.

Amerykańscy eurosceptycy widzą we wzroście obrotów gospodarczych z Unią możliwość wzrostu korupcji, ponieważ fundusze unijne napływające do Polski będą zarządzane przez unijną biurokrację w jej polskim wydaniu, co może zwiększyć problem. Innymi słowy, Unia, ze swoją koncepcją państwa opiekuńczego i kontrolą państwa nad gospodarką, wydaje się być dobrym polem dla korupcji, a w Polsce jej ziarno padnie na żyzną glebę niskich standardów etycznych pozostałych jeszcze z czasów komunistycznych.

Tylko specjaliści mogliby z uzyskanych odpowiedzi wyciągnąć daleko idące wnioski, czytelnik niech wyciągnie własne. Nie chcę sugerować ogólnych wniosków, które mogłyby mieć socjologiczny wymiar. Nasza ankieta nie była skonstruowana przez specjalistów, zatem sposób przedstawienia pytań mógł sugerować odpowiedzi. Po prostu poprosiliśmy członków Amerykańskiej Izby Handlowej, aby podzielili się z nami tym, co uważają za najważniejsze. Wyniki ankiety nie mogą być w żaden sposób uznane za reprezentatywne.

Po tych zastrzeżeniach pozwolę sobie stwierdzić, że przedstawiciele firm amerykańskich w Polsce, którzy wzięli udział w sondażu, doskonale rozumieją ogromne możliwości, jakie stworzy Polsce wstąpienie do Unii Europejskiej. Wyrazili także swoje poważne wątpliwości, ale, co ciekawe, są one bardziej zagrożeniami dla Polski niż niedogodnościami jakich mogą doświadczyć amerykańskie firmy. Sądzę, że amerykańscy biznesmeni podzielają zdanie ambasadora Christophera Hilla – ostatecznie skorzystają obie strony.